admin – Σελίδα 7 – Paths of Greece

Τουρισμός και βιοποικιλότητα στη Χίο

Άρθρο της Χριστίνας Κονταξή, μέλους της Paths of Greece στο περιοδικό Απλωταριά της Χίου. Ο τουρισμός φύσης σύμφωνα με το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τον Τουρισμό ή ο τουρισμός υπαίθρου έτσι όπως αναφέρεται από το 2013 αποτελεί εκείνη την ειδική μορφή τουρισμού που ο επισκέπτης έρχεται σε επαφή με τη φύση και την ύπαιθρο. Ποια όμως είναι εκείνα τα στοιχεία της φύσης ή/και της υπαίθρου που μπορούν να συνεισφέρουν ως υπηρεσία τουρισμού και ποια η σύνδεση τους με τη βιοποικιλότητα; Με σκοπό την αποτελεσματική διατήρηση της βιοποικιλότητας, ως πολύτιμου, αναντικατάστατου και σπουδαίας σημασίας εθνικού κεφαλαίου εκδόθηκε το 2011 ο νόμος της βιοποικιλότητας. Με το νόμο αυτό τέθηκαν όροι όπως η απαγόρευση της αποκομιδής, συλλογής, κοπής, εκρίζωσης, κατοχής, εμπορίας, βλάβης, καταστροφής και μεταφοράς δειγμάτων κάθε είδους (χλωρίδας – πανίδας) και περιγράφηκε η διαδικασία έκδοσης σχετικών αδειών. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος είναι υπεύθυνο για την κατάρτιση οδηγών αναγνώρισης των κυριότερων ειδών χλωρίδας, πανίδας και άλλων ομάδων οργανισμών. Αυτοί οι οδηγοί χρησιμεύουν και στις αρμόδιες αρχές και τελωνεία όλης της χώρας, ώστε να διευκολύνουν το έργο του εντοπισμού των συναφών εγκληματικών πράξεων, όπως χαρακτηρίζονται οι ανωτέρω πράξεις σύμφωνα με τη νομοθεσία. Από το 2011 η επιστήμονας κα Μεντέλη, μέσα από την έρευνα της, που έγινε για πρώτη φορά στη χώρα μας, σχετικά με την εμπορία ελληνικών ενδημικών φυτών μέσω διαδικτύου, έδειξε ότι για κάθε ένα από τα 1.415 ελληνικά ενδημικά φυτά, εντοπίστηκαν 588 περιπτώσεις εμπορίας από 73 φυτώρια, στην Ευρώπη, τη Β. Αμερική και την Αυστραλία. Οι περιπτώσεις αυτές αφορούν 145 είδη, δηλαδή το 10% της ενδημικής χλωρίδας της χώρας. Εμπορία ειδών πανίδας έχει καταγραφεί εδώ και πολλά χρόνια και πλήθος δημοσιευμάτων υπάρχουν στον τύπο για το εμπόριο χελωνών, φιδιών, πουλιών και άλλων ειδών από κατασχέσεις τους στα σύνορα της χώρας. Από τα παραπάνω γίνεται κατανοητό ότι εκείνα τα είδη

Άρθρο της Χριστίνας Κονταξή, μέλους της Paths of Greece στο περιοδικό Απλωταριά της Χίου.

Ο τουρισμός φύσης σύμφωνα με το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τον Τουρισμό ή ο τουρισμός υπαίθρου έτσι όπως αναφέρεται από το 2013 αποτελεί εκείνη την ειδική μορφή τουρισμού που ο επισκέπτης έρχεται σε επαφή με τη φύση και την ύπαιθρο. Ποια όμως είναι εκείνα τα στοιχεία της φύσης ή/και της υπαίθρου που μπορούν να συνεισφέρουν ως υπηρεσία τουρισμού και ποια η σύνδεση τους με τη βιοποικιλότητα;

Με σκοπό την αποτελεσματική διατήρηση της βιοποικιλότητας, ως πολύτιμου, αναντικατάστατου και σπουδαίας σημασίας εθνικού κεφαλαίου εκδόθηκε το 2011 ο νόμος της βιοποικιλότητας. Με το νόμο αυτό τέθηκαν όροι όπως η απαγόρευση της αποκομιδής, συλλογής, κοπής, εκρίζωσης, κατοχής, εμπορίας, βλάβης, καταστροφής και μεταφοράς δειγμάτων κάθε είδους (χλωρίδας – πανίδας) και περιγράφηκε η διαδικασία έκδοσης σχετικών αδειών. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος είναι υπεύθυνο για την κατάρτιση οδηγών αναγνώρισης των κυριότερων ειδών χλωρίδας, πανίδας και άλλων ομάδων οργανισμών. Αυτοί οι οδηγοί χρησιμεύουν και στις αρμόδιες αρχές και τελωνεία όλης της χώρας, ώστε να διευκολύνουν το έργο του εντοπισμού των συναφών εγκληματικών πράξεων, όπως χαρακτηρίζονται οι ανωτέρω πράξεις σύμφωνα με τη νομοθεσία.

Από το 2011 η επιστήμονας κα Μεντέλη, μέσα από την έρευνα της, που έγινε για πρώτη φορά στη χώρα μας, σχετικά με την εμπορία ελληνικών ενδημικών φυτών μέσω διαδικτύου, έδειξε ότι για κάθε ένα από τα 1.415 ελληνικά ενδημικά φυτά, εντοπίστηκαν 588 περιπτώσεις εμπορίας από 73 φυτώρια, στην Ευρώπη, τη Β. Αμερική και την Αυστραλία. Οι περιπτώσεις αυτές αφορούν 145 είδη, δηλαδή το 10% της ενδημικής χλωρίδας της χώρας. Εμπορία ειδών πανίδας έχει καταγραφεί εδώ και πολλά χρόνια και πλήθος δημοσιευμάτων υπάρχουν στον τύπο για το εμπόριο χελωνών, φιδιών, πουλιών και άλλων ειδών από κατασχέσεις τους στα σύνορα της χώρας.

Από τα παραπάνω γίνεται κατανοητό ότι εκείνα τα είδη της βιοποικιλότητας που είναι σπάνια – ενδημικά και σε κατάσταση κινδύνου σύμφωνα με τους Οδηγούς και τους Κόκκινους Καταλόγους δεν θα πρέπει να «συνεισφέρουν» ως υπηρεσία τουρισμού ακριβώς για να αποφευχθεί κάθε πιθανή και παράνομη αποκομιδή, συλλογή, κοπή, εκρίζωση, βλάβη, καταστροφή κτλ.

Όπως σημειώνουν και οι συγγραφείς του βιβλίου των Ερυθρών Δεδομένων των Σπάνιων και Απειλουμένων Ειδών της Ελληνικής Χλωρίδας: «Η γνώση είναι δύναμη. Ας χρησιμοποιήσουμε την δύναμη των βιβλίων για να προστατέψουμε την κληρονομιά της Ελλάδας και όχι για να την καταστρέψουμε».

Τι συμβαίνει όμως με όλη εκείνη την πληροφορία που βρίσκεται στο διαδίκτυο ή καθημερινά αναρτάται σε αυτό; Οι οδηγίες είναι απλές και σαφείς: Μην δημοσιεύετε ακριβείς τοποθεσίες! Το ότι κάτι είναι στο νησί της Χίου είναι αρκετό. Μην δίνετε πληροφορίες σε όποιους σας ζητήσουν μέσω προσωπικών ή δημόσιων μηνυμάτων καθώς υπάρχει κίνδυνος από λαθραίους συλλέκτες. Η επιτυχία της διατήρησης της βιοποικιλότητας είναι ζωτικής σημασίας για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη. Η αξία ενός οργανισμού προκύπτει από τον συνδυασμό της εγγενούς αξίας του ίδιου του οργανισμού, της αξίας του στο πλαίσιο του οικοσυστήματος και της αλληλεπίδρασης του με αυτό. Επομένως, το κίνητρο για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας προκύπτει από την κατανόηση αυτής της αξίας αλλά και των συνεπειών που θα επιφέρει η απώλεια της.

Ο Χιώτικος «τουρισμός υπαίθρου» διαθέτει οικότοπους, τοπία, αγροτικές περιοχές με μοναδικές αγροτικές πρακτικές, γεώτοπους, σπήλαια και φαράγγια, παλαιά μεταλλεία, θερμά λουτρά, παράκτιους σχηματισμούς και παραλίες, στοιχεία της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς κ.ά. που μαζί με τα χωριά, τα μουσεία και τους αρχαιολογικούς χώρους αποτελούν έναν τεράστιο πλούτο με εξαιρετική ποικιλότητα. Παγκοσμίου φήμης, η μαστίχα Χίου φύεται από τα βάθη των αιώνων, η καλλιέργεια της οποίας – πέραν όλων των άλλων – περιλαμβάνεται και στον κατάλογο της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς.

Ερμηνεύστε την ύπαιθρο, μοιραστείτε ιστορίες, εξηγήστε πρακτικές, εμπνεύστε, βοηθήστε στην αποκατάσταση της προσωπικής σύνδεσης του ανθρώπου με τη φύση που έχει διαρραγεί από τον σύγχρονο πολιτισμό και στην αλλαγή των στάσεων και αντιλήψεων ώστε να αναχαιτιστεί η καταστροφή του περιβάλλοντος. Η ερμηνεία είναι μια εκπαιδευτική διαδικασία που στοχεύει στην αποκάλυψη νοημάτων και σχέσεων, μέσω χρήσης πρωτογενών αντικειμένων, βιωματικών εμπειριών με το φυσικό πόρο ή περιγραφικών μέσων, παρά στο να επικοινωνήσει απλά πληροφορίες και γεγονότα. Αφήστε τα σπάνια και ενδημικά είδη στην «άκρη». Κάποτε κάποιος αναρωτήθηκε για τη Χίο: Έχει περπατήσει ποτέ κανείς σε λεμονοδάσος και πευκοδάσος και θεώρησε καλύτερο το δεύτερο;

* Η Χριστίνα Κονταξή είναι εργαζόμενο μέλος της Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης Μονοπάτια της Ελλάδας – Paths of Greece – η οποία δραστηριοποιείται στο τομέα του πεζοπορικού τουρισμού. Το άρθρο γράφτηκε με αφορμή την επίσκεψη στη Χίο στα πλαίσια πρόσκλησης – φιλοξενίας από το Τμήμα Τουρισμού της Π.Ε. Χίου, της πεζοπορίας σε μονοπάτια του νησιού και της συνάντησης εργασίας τοπικών φορέων και επιχειρήσεων που ασχολούνται με την ανάπτυξη του περιπατητικού τουρισμού.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε εδώ: http://www.aplotaria.gr/chios-tourism-biodiversity-kontaxi/

Πηγές

Λεγάκις, Α. & Μαραγκού, Π. (Επιμ. Εκδ.) 2009. Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Ζώων της Ελλάδας, Ελληνική Ζωολογική Εταιρεία
Μάργαρης Ν. 2001. Οδοιπορικό στο Ελληνικό Περιβάλλον. Ελληνικά Γράμματα, σελ. 379-380
Μεντέλη Β. 2012. Ex situ διατήρηση και εμπορία των ελληνικών ενδημικών φυτών. Μεταπτυχιακή Εργασία, Τμήμα Βιολογίας – Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Tilden F., 1957. Interpreting Our Heritage: Principles and Practices for Visitor Services in Parks, Museums, and Historic Places, University of North Carolina Press
Φοίτος Δ., Κωνσταντινίδης Θ., Καμάρη Γ. (Επιμ. Εκδ.) 2009. Βιβλία Ερυθρών Δεδομένων των Σπάνιων και Απειλουμένων Ειδών της Ελληνικής Χλωρίδας, Ελληνική Βοτανική Εταιρεία
Αριθμ. 24208/09 (ΦΕΚ 1138Β) Έγκριση Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τον Τουρισμό και της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων αυτού
Αριθμ. 67659/13 (ΦΕΚ3155Β) Έγκριση τροποποίησης Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τον Τουρισμό και της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων αυτού
N. 3937/11 (ΦΕΚ60Α) Διατήρηση της βιοποικιλότητας και άλλες διατάξεις.

Έρευνα για μονοπάτια στην Κάσο

Το Νοέμβριο του 2016 ολοκληρώθηκε η έρευνα για το σχεδιασμό δικτύου πεζοπορικών μονοπατιών στη νήσο Κάσο. Τα μονοπάτια που έχει το νησί αυτό πραγματικά μας εξέπληξαν! Το σχέδιο που δημιουργήθηκε και παραδόθηκε στο Δήμο Κάσου έχει στόχο να αναδείξει αυτές τις όμορφες γωνιές του νησιού που μόνο μέσω της πεζοπορίας μπορεί κανείς να γνωρίσει.

Σηματοδότηση στη Σίφνο

Ο Άγιος Βασίλης έφερε στη Σίφνο τις πινακίδες εισαγωγής στα μονοπάτια, οι οποίες ήταν το τελευταίο βήμα για να ολοκληρωθεί η σήμανση των μονοπατιών. Οι πινακίδες βασίστηκαν σε χάρτες που σχεδίασε η Ζωή Γοζαδίνου και περιέχουν τις βασικές πληροφορίες για την εκάστοτε διαδρομή, καθώς και φωτογραφίες. Στόχος του είναι να προσελκύσουν τους “ανυποψίαστους” περαστικούς να περπατήσουν μονοπάτια αλλά και να υποδεικνύουν φυσικά το σημείο εκκίνησης του κάθε μονοπατιού. Περισσότερα για τα μονοπάτια της Σίφνου εδώ: www.sifnostrails.com

Ολοκλήρωση της έρευνας στην Ιθάκη

Τον Νοέμβριο του 2016 ολοκληρώθηκε η εξονυχιστική έρευνα πεδίου για μονοπάτια στην Ιθάκη. Επί περίπου 20 μέρες, τα μέλη της Paths of Greece κυριολεκτικά όργωσαν το νησί του Οδυσσέα αναζητώντας τις καλύτερες διαδρομές. Τα στοιχεία που συλλέχθηκαν αναλύθηκαν και παρουσιάστηκαν στο Δήμο Ιθάκης, εντολοδόχο του έργου, με σκοπό να υλοποιηθεί στο νησί ένα ολοκληρωμένο δίκτυο πεζοπορικών διαδρομών.

Αμοργιανά Μονοπάτια

Συνέντευξη της Χριστίνας Κονταξή στο go-amorgos.com. – Με αφορμή τη συμμετοχή της PathsοfGreece στο Διεθνές Συνέδριο ΥΠΕΡΙΑ 2016 που πραγματοποιήθηκε από τις 12 έως τις 17 Οκτωβρίου 2016 στην Αιγιάλη της Αμοργού, με κεντρικό θέμα την «Οικολογία και Παράδοση – Προοπτικές για το αύριο», το go-amorgos.gr συνομίλησε πριν λίγες ημέρες με τη κα Χριστίνα Κονταξή που αποτελεί μέλος της και παρευρέθηκε στο συνέδριο. Είχαμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε την PathsοfGreece, να μάθουμε για το πως προέκυψε η ιδέα δημιουργίας της, το έργο της, να ανακαλύψουμε τον πεζοπορικό τουρισμό και τις δυνατότητες ανάπτυξής του. Interview pathsofgreece hiking amorgos – Καλησπέρα σας κυρία Κονταξή. Θα ήθελα να ξεκινήσουμε τη κουβέντα μας με την ερώτηση: «Αυτοκινητόδρομος» ή «μονοπάτι»; Τι σημαίνει το περπάτημα για εσάς; Μονοπάτι, όχι γιατί πατώ μόνη όπως λέει η ετυμολογία της λέξης αλλά γιατί μ’ αρέσει το περπάτημα και η φύση. Ακόμα και στην πόλη προτιμώ να περπατώ αν και δεν υπάρχουν μονοπάτια. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι είμαι ενάντια των δρόμων ή των αυτοκινητοδρόμων. Είναι σημαντικοί τόσο στις πόλεις όσο και για τη σύνδεση αυτών. Το μόνο πρόβλημα είναι ότι συχνά αυτοί δεν αποτελούν μέρος εντός τοπικού ή περιφερειακού σχεδιασμού και έτσι διανοίγονται χωρίς σχεδιασμό για το σκοπό και τη χρήση. Συνοπτικά, για παράδειγμα στην Αμοργό, μεταξύ δυο σημείων Α και Β τα οποία συνδέει τόσο ένας δρόμος όσο και ένα μονοπάτι, ο δρόμος είναι για να οδηγηθεί κανείς γρήγορα από το Α στο Β. Το μονοπάτι είναι για να δώσει νόημα σε κάθε βήμα μεταξύ του σημείου Α και του σημείου Β. – Θεωρείτε τον περιπατητικό αναπόσπαστο κομμάτι του τουρισμού στην Ελλάδα; Στην Paths of Greece πιστεύουμε ότι ο περιπατητικός ή πεζοπορικός τουρισμός μπορεί να υποστηρίξει τον τουρισμό της Ελλάδας εκτός της υψηλής περιόδου του Ιουλίου και του Αυγούστου ενισχύοντας τον τουρισμό της Ελλάδας, και μάλιστα με ποιοτικούς επισκέπτες. Αυτό ήδη συμβαίνει με μεγάλη επιτυχία

Συνέντευξη της Χριστίνας Κονταξή στο go-amorgos.com. – Με αφορμή τη συμμετοχή της PathsοfGreece στο Διεθνές Συνέδριο ΥΠΕΡΙΑ 2016 που πραγματοποιήθηκε από τις 12 έως τις 17 Οκτωβρίου 2016 στην Αιγιάλη της Αμοργού, με κεντρικό θέμα την «Οικολογία και Παράδοση – Προοπτικές για το αύριο», το go-amorgos.gr συνομίλησε πριν λίγες ημέρες με τη κα Χριστίνα Κονταξή που αποτελεί μέλος της και παρευρέθηκε στο συνέδριο.

Είχαμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε την PathsοfGreece, να μάθουμε για το πως προέκυψε η ιδέα δημιουργίας της, το έργο της, να ανακαλύψουμε τον πεζοπορικό τουρισμό και τις δυνατότητες ανάπτυξής του.

Interview pathsofgreece hiking amorgos

– Καλησπέρα σας κυρία Κονταξή. Θα ήθελα να ξεκινήσουμε τη κουβέντα μας με την ερώτηση: «Αυτοκινητόδρομος» ή «μονοπάτι»; Τι σημαίνει το περπάτημα για εσάς;

Μονοπάτι, όχι γιατί πατώ μόνη όπως λέει η ετυμολογία της λέξης αλλά γιατί μ’ αρέσει το περπάτημα και η φύση. Ακόμα και στην πόλη προτιμώ να περπατώ αν και δεν υπάρχουν μονοπάτια. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι είμαι ενάντια των δρόμων ή των αυτοκινητοδρόμων. Είναι σημαντικοί τόσο στις πόλεις όσο και για τη σύνδεση αυτών. Το μόνο πρόβλημα είναι ότι συχνά αυτοί δεν αποτελούν μέρος εντός τοπικού ή περιφερειακού σχεδιασμού και έτσι διανοίγονται χωρίς σχεδιασμό για το σκοπό και τη χρήση. Συνοπτικά, για παράδειγμα στην Αμοργό, μεταξύ δυο σημείων Α και Β τα οποία συνδέει τόσο ένας δρόμος όσο και ένα μονοπάτι, ο δρόμος είναι για να οδηγηθεί κανείς γρήγορα από το Α στο Β. Το μονοπάτι είναι για να δώσει νόημα σε κάθε βήμα μεταξύ του σημείου Α και του σημείου Β.

– Θεωρείτε τον περιπατητικό αναπόσπαστο κομμάτι του τουρισμού στην Ελλάδα;

Στην Paths of Greece πιστεύουμε ότι ο περιπατητικός ή πεζοπορικός τουρισμός μπορεί να υποστηρίξει τον τουρισμό της Ελλάδας εκτός της υψηλής περιόδου του Ιουλίου και του Αυγούστου ενισχύοντας τον τουρισμό της Ελλάδας, και μάλιστα με ποιοτικούς επισκέπτες. Αυτό ήδη συμβαίνει με μεγάλη επιτυχία σε περιοχές στις οποίες έχουμε ολοκληρώσει δίκτυα πεζοπορικού τουρισμού όπως είναι η Σίφνος και τα Κύθηρα.

– Μιλήστε μας για την εταιρεία σας, Paths of Greece.

Η Paths of Greece δημιουργήθηκε αρχικά το 2010 ως εν μέρει απάντηση σε προβλήματα ανεργίας (ιδίως στην επαρχία), κοινωνικής συνοχής, πολιτιστικής εκπαίδευσης και προστασίας του περιβάλλοντος. Το 2015 η Paths of Greece απέκτησε τη μορφή της Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης. Αναδεικνύει πεζοπορικά μονοπάτια μέσω των οποίων δημιουργούνται πολλά οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά οφέλη, όπως για παράδειγμα η αύξηση της απασχόλησης στην επαρχία, η ευκαιρία για επίσκεψη ξεχασμένων πολιτιστικών μνημείων και η περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση. Για να γίνει αυτό, σε στενή συνεργασία με τους κατοίκους του κάθε τόπου τα μονοπάτια αναζητούνται, καθαρίζονται, σηματοδοτούνται και προβάλλονται στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Η καινοτόμος προσέγγιση της Paths of Greece έγκειται στο γεγονός ότι αντιμετωπίζει το θέμα των μονοπατιών συνολικά, δίνοντας βάρος στην προβολή τους και στην οργάνωση τοπικών ομάδων που θα εγγυηθούν τη βιωσιμότητα του έργου στο μέλλον. Αποτελεί μια κοινωνική επιχείρηση που δραστηριοποιείται επενδύοντας τα κέρδη της για την παραγωγή επιπλέον κοινωνικού αντικτύπου, κυρίως στον τομέα της διαφήμισης της Ελλάδας ως πεζοπορικό προορισμό και στην επιπλέον ενδυνάμωση των τοπικών ομάδων καθώς και με άλλες δράσεις κοινωνικού χαρακτήρα. Τα τελευταία 6 χρόνια έχουν αναπτυχθεί στρατηγικής σημασίας συνεργασίες με κορυφαίες επιχειρήσεις και οργανώσεις στην Ελλάδα και Διεθνώς. Ακολουθούμε από κοντά τις εξελίξεις στο χώρο της πεζοπορίας και είμαστε οι μόνοι που καινοτομούμε σε παγκόσμιο επίπεδο (όπως για παράδειγμα οι πρόσφατες αδελφοποιήσεις των μονοπατιών της Σίφνου και των Κυθήρων με μονοπάτια της Κορέας και της Ιαπωνίας). Ο κοινωνικός αντίκτυπος της είναι δύσκολα μετρήσιμος, καθώς εξαρτάται κυρίως από ποιοτικά κριτήρια. Τα δίκτυα πεζοπορικών διαδρομών όμως που έχουν δημιουργηθεί όλα αυτά τα χρόνια υπολογίζεται πως παράγουν οικονομική υπεραξία 5 φορές μεγαλύτερη από την αρχική επένδυση κάθε χρόνο, και όλα αυτά εν μέσω της κρίσης. Η ομάδα μας αποτελείται από άτομα διαφορετικών ειδικοτήτων με σπουδές και ειδίκευση στο περιβάλλον, τον τουρισμό, την αρχιτεκτονική, τον προγραμματισμό κ.α. Το όραμα της Paths of Greece είναι η Ελλάδα να είναι σε 10 χρόνια από σήμερα ένας από τους 10 κορυφαίους πεζοπορικούς προορισμούς παγκοσμίως.

Τα μονοπάτια είναι η κοινή μας κληρονομιά, δεν αποτελούν ιδιοκτησία κανενός και όπως παλιά εξυπηρετούσαν τις τοπικές ανάγκες σήμερα μπορούν να αποτελέσουν το μέσο για την ανάδειξη ενός τόπου από άκρη σε άκρη.

– Πως προέκυψε η ιδέα για τη δημιουργία του Paths of Greece;

Η ιδέα της Paths of Greece αποτελεί ιδέα του Φοίβου Τσαραβόπουλου, ιδρυτή της Paths of Greece και εμπνευστή της σημερινής Κοιν.Σ.Επ. που αγάπησε το νησί των Κυθήρων, γνωρίζοντάς το μέσα από τα μονοπάτια του. Τα μονοπάτια των Κυθήρων δεν ήταν σε καθόλου καλή κατάσταση, με ελάχιστες έως καθόλου πληροφορίες, και συχνά, τελείως κλειστά από βλάστηση. Έτσι, έκανε προσπάθειες σε συνεργασία με ένα τοπικό ίδρυμα, το Κυθηραϊκό Ίδρυμα Πολιτισμού και Ανάπτυξης, τα μονοπάτια να καθαριστούν – σηματοδοτηθούν και προβληθούν. Η προσπάθεια αυτή ήταν πολύ επιτυχής, και έτσι γεννήθηκε η Paths of Greece, με σκοπό να αναδείξει και άλλες περιοχές στην Ελλάδα.

– Πως συνδέεται η ανάπτυξη δικτύου μονοπατιών και ποδηλατικών διαδρομών με τη τουριστική ανάπτυξη μιας περιοχής και τι οφέλη μπορεί να αποφέρει;

Η ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου δικτύου μονοπατιών βοηθάει μια περιοχή τουριστικά, καθώς προβάλλει μια δραστηριότητα που συνήθως πραγματοποιείται εκτός τουριστικής περιόδου, αναδεικνύει τα φυσικά αλλά και τα πολιτισμικά αξιοθέατα του τόπου, και δίνει τη δυνατότητα στον επισκέπτη – πεζοπόρο να ζήσει μια εμπειρία. Η ανάπτυξη μονοπατιών έχει οικονομικά, περιβαλλοντικά και κοινωνικά οφέλη. Στα οικονομικά συγκαταλέγονται η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου και η δημιουργία θέσεων εργασίας. Στα περιβαλλοντικά οφέλη, τα μονοπάτια ενημερώνουν – ευαισθητοποιούν, φέρνουν τον επισκέπτη σε άμεση επαφή με τη φύση και αποτελούν μια φιλο-περιβαλλοντική πρόσβαση ακόμα και σε πολύ ευαίσθητες περιοχές. Τέλος, στα κοινωνικά οφέλη, ουσιαστικά μέσω των μονοπατιών οι τοπικές κοινωνίες επιστρέφουν στις ρίζες τους, αναδεικνύουν την ομορφιά κάθε σημείου του τόπου τους, ανακαλούν ιστορίες και παραδόσεις των προγόνων τους και αποκτούν πρόσβαση σε σημεία πολιτισμού του τόπου τους που ίσως και να μην γνώριζαν. Σε γειτονικές ευρωπαϊκές χώρες, ο πεζοπορικός τουρισμός έχει δώσει το έναυσμα στις τοπικές κοινωνίες να αναστηλώσουν μύλους να περιποιηθούν στέρνες, αλώνια και άλλες υποδομές του παρελθόντος ή ακόμα και να ξανά – χρησιμοποιήσουν τα γαϊδουράκια προς όφελος του πεζοπορικού τουρισμού. Τα μονοπάτια είναι επίσης ένα εξαιρετικό μέσο για τα σχολεία και τους εκπαιδευτικούς προκειμένου οι μαθητές τους να κάνουν εκδρομές και να γνωρίσουν τον τόπο τους.

– Εντοπίζονται διαφορές αναφορικά με το κόστος υλοποίησης ενός δικτύου μονοπατιών ιδιαίτερα σε δύσκολα προσβάσιμες (δύσβατες) περιοχές;

Ο όρος δύσβατο συχνά χρησιμοποιείται λαθεμένα ή στο όνομα της ανάπτυξης χρησιμοποιείται για την δικαιολόγηση υπέρογκων ποσών σε έργα. Τα πεζοπορικά μονοπάτια είναι συνήθως παλιά μονοπάτια που ένωναν οικισμούς, χωράφια, ξωκλήσια κτλ. φτιαγμένα με την τέχνη της ξερολιθιάς για αυτό και αντέχουν στο χρόνο. Άλλοτε ήταν ημιονικές οδοί, κοινώς «μουλαρόδρομοι». Όλα αυτά τα μονοπάτια έχουν συνήθως δίκτυα δρόμων που τα τέμνουν, δίνοντας έτσι πρόσβαση. Για την Paths of Greece το κόστος υλοποίησης δεν σχετίζεται λοιπόν με την προσβασιμότητα ενός μονοπατιού μιας και δεν προτείνουμε τεχνικά έργα και είμαστε ενάντια σε ανακατασκευές, πλακοστρώσεις και λοιπά τεχνικά έργα. Σε πολλά μέρη της Ελλάδας η ανάπτυξη του πεζοπορικού τουρισμού συνδέθηκε με μεγάλες επενδύσεις χωρίς βιωσιμότητα και χωρίς την παραμικρή ένδειξη διεθνώς ότι κάτι τέτοιο μπορεί να οδηγήσει στην προσέλκυση αυτού του είδους του τουρισμού. Για εμάς το κόστος υλοποίησης συνδέεται άμεσα με τους καθαρισμούς και τις επιδιορθώσεις που μπορεί να απαιτηθούν. Πρόσφατα το Υπουργείο Περιβάλλοντος διατύπωσε την άποψη ότι μόνο οι παραδοσιακοί πετράδες θα πρέπει να μπορούν να αναλάβουν την επιδιόρθωση των μονοπατιών προκειμένου να διασφαλιστεί ότι δεν θα χρησιμοποιείται τσιμέντο ή υλικά και για να προστατευτεί η άυλη πολιτιστική κληρονομιά της τέχνης της ξερολιθιάς. Μένει να μην μείνει αυτή η εξαιρετική ιδέα στα χαρτιά!

– Οι καταγραφές που πραγματοποιείτε γίνονται με τη βοήθεια κάποιας τεχνολογίας ή/και εξοπλισμού; Πόσο διάστημα μπορεί να διαρκέσουν;

Οι καταγραφές γίνονται με επαγγελματικά εργαλεία και λογισμικά χαρτογράφησης. Συμβουλευόμαστε χάρτες, δορυφορικές εικόνες αλλά κυρίως τους ντόπιους της κάθε περιοχής που έχουν να μας πουν πολλές χρήσιμες λεπτομέρειες. Όλα αυτά καταγράφονται και ηλεκτρονικά. Δεν υπάρχει μονοπάτι που θα συμπεριληφθεί σε ένα δίκτυο πεζοπορικού τουρισμού που να μην το έχουμε περπατήσει, ακόμη και αν χρειαστεί να συρθούμε κάτω από την πυκνή βλάστηση, ή να σκαρφαλώσουμε σε γκρεμούς εάν το παλιό μονοπάτι έχει καταστραφεί.

– Με λίγα λόγια, περιγράψτε μας τη διαδικασία που ακολουθείτε για την υλοποίηση ενός έργου σας από την αρχή μέχρι το τέλος.

Η πρώτη επίσκεψη σε έναν τόπο που μας έχει προσκαλέσει είναι διερευνητική. Θα περπατήσουμε ενδεικτικά μονοπάτια για να δούμε τί υπάρχει. Σε δεύτερη φάση, ερευνούμε εξονυχιστικά το μέρος, και από αυτήν σχεδιάζουμε το δίκτυο των πεζοπορικών μονοπατιών. Από αυτή τη δεύτερη επίσκεψη παράγεται επίσης το αρχείο σήμανσης, καθώς και οι προτάσεις για τους απαιτούμενους καθαρισμούς και επιδιορθώσεις στα μονοπάτια. Τέλος, σε μια τρίτη φάση, πραγματοποιούνται δράσεις καθαρισμών και επιδιορθώσεων, η τοποθέτηση της σήμανσης με χρώμα και με πινακίδες, και ξεκινάει η προβολή στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, η οποία μπορεί να διαρκέσει αρκετά χρόνια.

– Υπάρχει κάποιο είδος υποστήριξης / αρωγής του κράτους στη προσπάθειά σας;

Όχι καμία. Δεν έχουμε κι εμείς επιδιώξει όμως κάτι τέτοιο. Προσπαθούμε μέσω των ενεργειών μας και της ενεργούς συμμετοχής μας στα κοινά να ενημερώνουμε όλους τους κρατικούς φορείς. Έτσι έχουμε ενημερώσει τον ΕΟΤ και το Υπουργείο Τουρισμού. Πρόσφατα, με τη συμμετοχή μας στο 8^ο Πανελλήνιο Συνέδριο της Ελληνικής Οικολογικής Εταιρείας, ενημερώσαμε και φορείς του Υπουργείου Περιβάλλοντος για τις δράσεις μας.

– Υπάρχει εκδήλωση ενδιαφέροντος για τις υπηρεσίες σας από περιοχές της Ελλάδος ανά την επικράτεια;

Η Ελλάδα τα τελευταία τρία χρόνια έχει «ξυπνήσει» πεζοπορικά. Όλο και περισσότερες περιοχές συνειδητοποιούν τον πλούτο που αποτελούν τα μονοπάτια, και μας καλούν από κάθε γωνιά της χώρας μας. Η διαδικασία χρειάζεται συντεταγμένη προσπάθεια όλων των δυνάμεων του κάθε τόπου και αυτοί που συνήθως προχωρούν μέχρι τέλους είναι και αυτοί που πραγματικά καταλαβαίνουν τη δύναμη της συνεργασίας όλων των τοπικών δυνάμεων σε ένα τόπο. Τα μονοπάτια είναι η κοινή μας κληρονομιά, δεν αποτελούν ιδιοκτησία κανενός και όπως παλιά εξυπηρετούσαν τις τοπικές ανάγκες σήμερα μπορούν να αποτελέσουν το μέσο για την ανάδειξη ενός τόπου από άκρη σε άκρη.

– Ποιο είναι το συνολικό κόστος χρέωσης για ένα έργο που αναλαμβάνετε;

Δεν υπάρχει κάποιο σταθερό κόστος καθώς εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως το τί καθαρισμοί θα χρειαστούν, τί είδους πινακίδες θα τοποθετηθούν, αλλά και το πόσες και ποιες δράσεις προβολής θα γίνουν. Προσπαθούμε πάντως σε κάθε περίπτωση να εκμεταλλευόμαστε τις τοπικές δυνάμεις, και ότι υπηρεσία ή προϊόν μπορεί να δημιουργηθεί στον τόπο, γίνεται εκεί.

– Κατά τη πρόσφατη συμμετοχή σας στα πλαίσια του ΥΠΕΡΙΑ 2016 στην Αμοργό παρουσιάσατε τις δυνατότητες ανάπτυξης πεζοπορικού τουρισμού στο νησί. Μιλήστε μας για αυτό.

Η συμμετοχή μας στο ΥΠΕΡΙΑ 2016 ήταν ξεχωριστή για δυο λόγους. Κατ’ αρχήν ενθουσιαστήκαμε, ακριβώς επειδή αποτελεί μια πολύ σημαντική και αξιόλογη προσπάθεια συνεργασίας του τοπικού πληθυσμού και αναδεικνύει τη συνέργεια μεταξύ όλων των δυνάμεων της Αμοργού. Το πλήθος των ανθρώπων και των δραστηριοτήτων τους που προβάλλονται κατά τη διάρκεια του ΥΠΕΡΙΑ είναι αξιοθαύμαστο. Δευτερευόντως μας δόθηκε το βήμα να παρουσιάσουμε τη δουλειά μας και να συνομιλήσουμε με τους ντόπιους και να απαντήσουμε σε ερωτήματα και ανησυχίες τους. Όπως γράψαμε και στο σχετικό Δελτίο Τύπου μας συγχαίρουμε τους διοργανωτές για τη φετινή διοργάνωση και πρόσκληση και ευχόμαστε ακόμα περισσότερα ΥΠΕΡΙΑ για το μέλλον.

– Η Αμοργός έχει οκτώ (8) χαρτογραφημένα μονοπάτια και αποτελεί ένα από τα σημεία αναφοράς του νησιού ακόμη και σε παγκόσμιο επίπεδο. Ποιες ενέργειες πρέπει να γίνουν ώστε να αναδειχθεί περαιτέρω το δίκτυο μονοπατιών της Αμοργού;

Η Αμοργός προβάλει ένα σύνολο μονοπατιών που διέρχονται από σημεία πολιτισμού, ιδιαίτερης φύσης και θέας. Θεωρούμε πως οι αριθμοί επισκεπτών στα μονοπάτια της Αμοργού θα μπορούσαν να είναι πολύ μεγαλύτεροι, εάν τα μονοπάτια αποκτούσαν μια ταυτότητα και είχαν για παράδειγμα μια πιο συνεκτική προβολή. Η σήμανση επίσης θεωρούμε πως θα μπορούσε να βελτιωθεί ώστε να βοηθάει τους πεζοπόρους να αισθάνονται ασφάλεια καθώς περπατούν, και αντί να αναζητούν το μονοπάτι, ανέμελα να απολαμβάνουν τη θέα και τα αξιοθέατα. Τέλος, υπάρχει η δυνατότητα να εμπλουτιστούν τα υφιστάμενα με προσθήκη επιπλέον μονοπατιών δημιουργώντας έτσι ένα συνολικό δίκτυο πεζοπορικού τουρισμού.

[…]

Σας ευχαριστώ πολύ για τη συνέντευξη.

Διοργανωτές του ΥΠΕΡΙΑ Αειφόρου Τουριστικής Ανάπτυξης, Διατήρησης & Προστασίας της Φυσικής και Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2016 ήταν ο Εξωραϊστικός & Πολιτιστικός Σύλλογος Θολαρίων Αμοργού και το Aegialis Hotel & Spa.

Κατά τη διάρκεια του ΥΠΕΡΙΑ 2016, πραγματοποιήθηκε και το 7o Διεθνές Φεστιβάλ Τουριστικών Ταινιών Μικρού Μήκους Αμοργού. Στα πλαίσια τόσο του Συνεδρίου όσο και του φεστιβάλ πραγματοποιήθηκε γόνιμη ανταλλαγή ιδεών για τη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς τόσο στην Αμοργό όσο και παγκόσμια, ενώ ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στον οικοτουρισμό. Στο ΥΠΕΡΙΑ 2016 συμμετείχαν πλήθος επαγγελματιών του τουρισμού από ολόκληρο τον κόσμο ενώ προσκεκλημένοι ήταν δημοσιογράφοι και bloggers προκειμένου μέσω άρθρων να συμβάλλουν στην προώθηση της Αμοργού και των θεμάτων που συζητήθηκαν.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε εδώ: http://go-amorgos.gr/interview-pathsofgreece-hiking-amorgos/

Ενισχύοντας την Αειφορία στον Ευρωπαϊκό Τουρισμό

1 Μαρτίου 2018 15 Απριλίου, 2025
admin
Δραστηριότητα, Ομιλίες - Συνέδρια, Προβολή Μονοπατιών

Η Κοιν.Σ.Επ. Μονοπάτια της Ελλάδας (Paths of Greece) παρουσίασε τις προτάσεις τις γύρω από την ανάπτυξη πεζοπορικών προορισμών, στο Συνέδριο του Global Sustainable Tourism Council (GSTC) “European Regional Meeting – Building Sustainability in European Tourism” που έλαβε χώρα στο Ζάππειο Μέγαρο στις 23-24 Νοεμβρίου 2016. Σε δεύτερη παρουσίαση, αναλύθηκαν τα μονοπάτια της Σίφνου “Sifnos Trails” ως παράδειγμα καλής πρακτικής, τα οποία είναι προϊόν της άριστης συνεργασίας της Paths of Greece με το Δήμο Σίφνου. Η Paths of Greece προσκλήθηκε στο συνέδριο από την εταιρεία Green Evolution, και εκπροσωπήθηκε από τους Φοίβο Τσαραβόπουλο και Σωτήρη Δήμο. Κατά την παρουσίαση της Paths of Greece για την ανάπτυξη πεζοπορικών προορισμών, αναλύθηκαν τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσει ένας τόπος για να αναδείξει και να αξιοποιήσει τα πεζοπορικά του μονοπάτια. Τα βήματα αυτά είναι εν συντομία ο σχεδιασμός δικτύου με βάση τις απαιτήσεις των πεζοπόρων, η σήμανση με προδιαγραφές και οι εξειδικευμένες δράσεις προβολής. Παρουσιάστηκαν επίσης τα οφέλη που απορρέουν από ένα τέτοιο έργο, όπως η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, η προστασία και η ανάδειξη του περιβάλλοντος αλλά και η επαφή των ντόπιων με τον πολιτισμό των πατεράδων τους και η ευκαιρία για φυσική άσκηση. Σε δεύτερη παρουσίαση, αναλύθηκαν οι δράσεις που έλαβαν χώρα στην Σίφνο, για την ολική αναβάθμιση των μονοπατιών του νησιού. Αρχικά παρουσιάστηκαν οι λόγοι για τους οποίους η αναβάθμιση αυτή ήταν απαραίτητη (διάφορα είδη ελλιπούς σήμανσης, έλλειψη οργανωμένης προβολής). Σε δεύτερο στάδιο αναλύθηκαν οι δράσεις υποδομής, όπως η σήμανση με προδιαγραφές αλλά και οι σχετικοί καθαρισμοί που έλαβαν χώρα, καθώς και η εθελοντική στήριξη από τον πληθυσμό της Σίφνου. Ακολούθησε η παρουσίαση των δράσεων προβολής, όπως η δημιουργία «ταυτότητας» για τα μονοπάτια, η κατασκευή της ιστοσελίδας www.sifnostrails.com, η δημιουργία ψηφιακής εφαρμογής – ξεναγού, η συμμετοχή σε εκθέσεις αλλά και η αδελφοποίηση των μονοπατιών της Σίφνου

Η Κοιν.Σ.Επ. Μονοπάτια της Ελλάδας (Paths of Greece) παρουσίασε τις προτάσεις τις γύρω από την ανάπτυξη πεζοπορικών προορισμών, στο Συνέδριο του Global Sustainable Tourism Council (GSTC) “European Regional Meeting – Building Sustainability in European Tourism” που έλαβε χώρα στο Ζάππειο Μέγαρο στις 23-24 Νοεμβρίου 2016. Σε δεύτερη παρουσίαση, αναλύθηκαν τα μονοπάτια της Σίφνου “Sifnos Trails” ως παράδειγμα καλής πρακτικής, τα οποία είναι προϊόν της άριστης συνεργασίας της Paths of Greece με το Δήμο Σίφνου. Η Paths of Greece προσκλήθηκε στο συνέδριο από την εταιρεία Green Evolution, και εκπροσωπήθηκε από τους Φοίβο Τσαραβόπουλο και Σωτήρη Δήμο.

Κατά την παρουσίαση της Paths of Greece για την ανάπτυξη πεζοπορικών προορισμών, αναλύθηκαν τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσει ένας τόπος για να αναδείξει και να αξιοποιήσει τα πεζοπορικά του μονοπάτια. Τα βήματα αυτά είναι εν συντομία ο σχεδιασμός δικτύου με βάση τις απαιτήσεις των πεζοπόρων, η σήμανση με προδιαγραφές και οι εξειδικευμένες δράσεις προβολής. Παρουσιάστηκαν επίσης τα οφέλη που απορρέουν από ένα τέτοιο έργο, όπως η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, η προστασία και η ανάδειξη του περιβάλλοντος αλλά και η επαφή των ντόπιων με τον πολιτισμό των πατεράδων τους και η ευκαιρία για φυσική άσκηση.

Σε δεύτερη παρουσίαση, αναλύθηκαν οι δράσεις που έλαβαν χώρα στην Σίφνο, για την ολική αναβάθμιση των μονοπατιών του νησιού. Αρχικά παρουσιάστηκαν οι λόγοι για τους οποίους η αναβάθμιση αυτή ήταν απαραίτητη (διάφορα είδη ελλιπούς σήμανσης, έλλειψη οργανωμένης προβολής). Σε δεύτερο στάδιο αναλύθηκαν οι δράσεις υποδομής, όπως η σήμανση με προδιαγραφές αλλά και οι σχετικοί καθαρισμοί που έλαβαν χώρα, καθώς και η εθελοντική στήριξη από τον πληθυσμό της Σίφνου. Ακολούθησε η παρουσίαση των δράσεων προβολής, όπως η δημιουργία «ταυτότητας» για τα μονοπάτια, η κατασκευή της ιστοσελίδας www.sifnostrails.com, η δημιουργία ψηφιακής εφαρμογής – ξεναγού, η συμμετοχή σε εκθέσεις αλλά και η αδελφοποίηση των μονοπατιών της Σίφνου με μονοπάτι της Νοτίου Κορέας!

Τέλος, παρουσιάστηκαν τα οφέλη από την λειτουργία των Sifnos Trails για την τοπική κοινωνία και οικονομία, η οποία δεν θα μπορούσε να περιγραφεί καλύτερα από το σχόλιο ενός πεζοπόρου στο Trip Advisor, το Σεπτέμβριο του 2016: We will back to Sifnos next year for at least 12 days largely because of [the trails]. The people in our rooms and in restaurants say that it has been great for the island and helped to attract more visitors outside the main summer season. Μετάφραση: Θα επιστρέψουμε στη Σίφνο το επόμενο έτος για τουλάχιστον 12 μέρες, κυρίως για τα μονοπάτια. Οι άνθρωποι στα δωμάτια που μείναμε αλλά και στα εστιατόρια λένε πως [τα μονοπάτια] ήταν μια εξαιρετική κίνηση και πως βοήθησαν στην προσέλκυση περισσότερων επισκεπτών εκτός της υψηλής τουριστικής περιόδου. (Σχόλιο από Nomadic Traveller στο Trip Advisor, στις 27 Σεπτεμβρίου 2016)

Στα πλαίσια του Συνεδρίου, η Paths of Greece παρουσίασε το έργο της στο κοινό, σε μικρό περίπτερο που έστησε στην υποδοχή του χώρου των ομιλιών.

Ομιλία στο 8ο Πανελλήνιο Συνέδριο Οικολογίας

Η Paths of Greece συμμετείχε στο 8ο Πανελλήνιο Συνέδριο Οικολογίας, παρουσιάζοντας την περιβαλλοντική και δασική νομοθεσία για τις προστατευόμενες περιοχές σε συνάρτηση με τα μονοπάτια ως φυσικό – πολιτιστικό – τουριστικό πόρο, στην κατεύθυνση του πεζοπορικού τουρισμού. Η παρουσίαση – ομιλία έγινε από την κα Χριστίνα Κονταξή, μέλος της Κοιν.Σ.Επ. Μονοπάτια της Ελλάδας και της Ελληνικής Οικολογικής Εταιρείας. Το 8ο Πανελλήνιο Συνέδριο Οικολογίας της Ελληνικής Οικολογικής Εταιρείας διεξήχθη στη Θεσσαλονίκη 20 με 23 Οκτωβρίου 2016, στις εγκαταστάσεις του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (Α.Π.Θ.), στο Κέντρο Διάδοσης Ερευνητικών Αποτελεσμάτων (ΚΕ.Δ.Ε.Α). Ο τίτλος της παρουσίασης «Πεζοπορικός τουρισμός & προστατευόμενες περιοχές στην Ελλάδα, το παράδειγμα της Αλοννήσου» περιλάμβανε εκτός της αναφοράς στην κείμενη νομοθεσία την πρόταση που έχει κατατεθεί από την Κοιν.Σ.Επ. Μονοπάτια της Ελλάδας στο Δήμο Αλοννήσου που αποτελεί το μοναδικό κατοικημένο νησί του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκο Αλοννήσου Βορείων Σποράδων (Ε.Θ.Π.Α.Β.Σ.). Η συμμετοχή πλήθους επιστημόνων της οικολογίας στο συνέδριο αποτέλεσε μια πρώτης τάξης ευκαιρία για γόνιμες συζητήσεις γύρω από το ζήτημα της πεζοπορίας ως οικοτουριστικό πρόγραμμα στο πλαίσιο, μεταξύ άλλων, και των αρμοδιοτήτων των φορέων διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών ενώ διατυπώθηκε έντονος ο προβληματισμός της επιστημονικής κοινότητας σχετικά με την αντιμετώπιση των παραδοσιακών μονοπατιών ως τεχνικά έργα και κατασκευές. Το πρόσφατο σχέδιο Υπουργικής Απόφασης “Καθορισμός τεχνικών προδιαγραφών χάραξης, σήμανσης, διάνοιξης και συντήρησης των ορειβατικών – πεζοπορικών μονοπατιών” του Υπουργείου Περιβάλλοντος θα πρέπει να αποτελέσει ένα χρήσιμο εργαλείο που να διαφυλάσσει το φυσικό και πολιτιστικό τοπίο, τα προστατευόμενα στοιχεία και είδη και να προτρέπει την επίσκεψη στην ελληνική φύση πεζοπορώντας, αποτρέποντας ταυτόχρονα κάθε πιθανή ενέργεια υποβάθμισης τόσο των παραδοσιακών μονοπατιών όσο και του φυσικού περιβάλλοντος.

Η Paths of Greece συμμετείχε στο 8ο Πανελλήνιο Συνέδριο Οικολογίας, παρουσιάζοντας την περιβαλλοντική και δασική νομοθεσία για τις προστατευόμενες περιοχές σε συνάρτηση με τα μονοπάτια ως φυσικό – πολιτιστικό – τουριστικό πόρο, στην κατεύθυνση του πεζοπορικού τουρισμού. Η παρουσίαση – ομιλία έγινε από την κα Χριστίνα Κονταξή, μέλος της Κοιν.Σ.Επ. Μονοπάτια της Ελλάδας και της Ελληνικής Οικολογικής Εταιρείας. Το 8ο Πανελλήνιο Συνέδριο Οικολογίας της Ελληνικής Οικολογικής Εταιρείας διεξήχθη στη Θεσσαλονίκη 20 με 23 Οκτωβρίου 2016, στις εγκαταστάσεις του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (Α.Π.Θ.), στο Κέντρο Διάδοσης Ερευνητικών Αποτελεσμάτων (ΚΕ.Δ.Ε.Α).

Ο τίτλος της παρουσίασης «Πεζοπορικός τουρισμός & προστατευόμενες περιοχές στην Ελλάδα, το παράδειγμα της Αλοννήσου» περιλάμβανε εκτός της αναφοράς στην κείμενη νομοθεσία την πρόταση που έχει κατατεθεί από την Κοιν.Σ.Επ. Μονοπάτια της Ελλάδας στο Δήμο Αλοννήσου που αποτελεί το μοναδικό κατοικημένο νησί του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκο Αλοννήσου Βορείων Σποράδων (Ε.Θ.Π.Α.Β.Σ.). Η συμμετοχή πλήθους επιστημόνων της οικολογίας στο συνέδριο αποτέλεσε μια πρώτης τάξης ευκαιρία για γόνιμες συζητήσεις γύρω από το ζήτημα της πεζοπορίας ως οικοτουριστικό πρόγραμμα στο πλαίσιο, μεταξύ άλλων, και των αρμοδιοτήτων των φορέων διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών ενώ διατυπώθηκε έντονος ο προβληματισμός της επιστημονικής κοινότητας σχετικά με την αντιμετώπιση των παραδοσιακών μονοπατιών ως τεχνικά έργα και κατασκευές.

Το πρόσφατο σχέδιο Υπουργικής Απόφασης “Καθορισμός τεχνικών προδιαγραφών χάραξης, σήμανσης, διάνοιξης και συντήρησης των ορειβατικών – πεζοπορικών μονοπατιών” του Υπουργείου Περιβάλλοντος θα πρέπει να αποτελέσει ένα χρήσιμο εργαλείο που να διαφυλάσσει το φυσικό και πολιτιστικό τοπίο, τα προστατευόμενα στοιχεία και είδη και να προτρέπει την επίσκεψη στην ελληνική φύση πεζοπορώντας, αποτρέποντας ταυτόχρονα κάθε πιθανή ενέργεια υποβάθμισης τόσο των παραδοσιακών μονοπατιών όσο και του φυσικού περιβάλλοντος.

Διεθνές Συνέδριο Πεζοπορίας & Αδελφοποίηση Μονοπατιών

1 Μαρτίου 2018 15 Απριλίου, 2025
admin
Δραστηριότητα, Καινοτομίες, Διεθνή, Ομιλίες - Συνέδρια, Προβολή Μονοπατιών

Με επιτυχία διεξήχθη το 6ο Διεθνές Συνέδριο Πεζοπορίας του World Trails Network στο Τοττόρι της Ιαπωνίας, από τις 14 έως τις 17 Οκτωβρίου 2016. Στα πλαίσια του Συνεδρίου, πραγματοποιήθηκε και η επίσημη τελετή «αδελφοποίησης» των μονοπατιών των Κυθήρων «Kythera Hiking» και του μονοπατιού «San’in Kaigan Geopark Trail» της Ιαπωνίας. Τα Κύθηρα εκπροσωπήθηκαν από την Κοιν.Σ.Επ. Μονοπάτια της Ελλάδας. Το κεντρικό θέμα του Συνεδρίου ήταν «Μονοπάτια και Υγεία». Οι χώρες που συμμετείχαν ξεπέρασαν τις 30 από όλο τον κόσμο, μεταξύ των οποίων οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Χαβάη, ο Παναμάς, η Βραζιλία, η Ισπανία, η Τουρκία, η Ρωσία, η Νότιος Αφρική, το Νεπάλ, η Αυστραλία και η Ν. Κορέα. Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου έγιναν πολύ ενδιαφέρουσες παρουσιάσεις, οι οποίες επικεντρώθηκαν στους τρόπους με τους οποίους πρέπει να αναπτύσσονται τα μονοπάτια ώστε να αποτελούν πόλο έλξης για τους πολίτες, και να χρησιμοποιούνται σε τακτική βάση. Η παρουσίαση της Κοιν.Σ.Επ. Μονοπάτια της Ελλάδας είχε ως τίτλο «Αξιοποίηση μονοπατιών 5000 ετών, για ένα καλύτερο μέλλον», στην οποία παρουσιάστηκαν οι δυνατότητες ανάπτυξης της Ελλάδας ως έναν από τους 10 κορυφαίους πεζοπορικούς προορισμούς στον κόσμο, και πώς αυτό μπορεί να βοηθήσει τις τοπικές κοινωνίες. Το Διεθνές Συνέδριο Πεζοπορίας συνέβαλλε άλλη μια φορά στην δημιουργία ισχυρών δεσμών μεταξύ όλων των χωρών οι οποίες δίνουν βάρος στον πεζοπορικό τουρισμό. Το World Trails Network αποτελεί την μεγαλύτερη οργάνωση σε διεθνές επίπεδο οργανώσεων που ασχολούνται με μονοπάτια, και ευελπιστεί στο άμεσο μέλλον να αυξήσει τα μέλη του ώστε να δημιουργηθούν ακόμη περισσότερες συνεργασίες και διεθνείς συνέργειες. Στις 17 Οκτωβρίου, τελευταία μέρα του Συνεδρίου, έγινε η τελετή αδελφοποίησης (Friendship Trails) του μονοπατιού Μ1 των Κυθήρων με το μονοπάτι San’in Kaigan Geopark Trail. Κατά την τελετή, πραγματοποιήθηκε συμβολική σηματοδότηση με τις πινακίδες των Κυθήρων σε τμήμα του μονοπατιού της Ιαπωνίας, υπογραφή του Μνημονίου Αδελφοποίησης και ανταλλαγή δώρων. Στην τελετή συμμετείχαν ο

Με επιτυχία διεξήχθη το 6^ο Διεθνές Συνέδριο Πεζοπορίας του World Trails Network στο Τοττόρι της Ιαπωνίας, από τις 14 έως τις 17 Οκτωβρίου 2016. Στα πλαίσια του Συνεδρίου, πραγματοποιήθηκε και η επίσημη τελετή «αδελφοποίησης» των μονοπατιών των Κυθήρων «Kythera Hiking» και του μονοπατιού «San’in Kaigan Geopark Trail» της Ιαπωνίας. Τα Κύθηρα εκπροσωπήθηκαν από την Κοιν.Σ.Επ. Μονοπάτια της Ελλάδας.

Το κεντρικό θέμα του Συνεδρίου ήταν «Μονοπάτια και Υγεία». Οι χώρες που συμμετείχαν ξεπέρασαν τις 30 από όλο τον κόσμο, μεταξύ των οποίων οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Χαβάη, ο Παναμάς, η Βραζιλία, η Ισπανία, η Τουρκία, η Ρωσία, η Νότιος Αφρική, το Νεπάλ, η Αυστραλία και η Ν. Κορέα. Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου έγιναν πολύ ενδιαφέρουσες παρουσιάσεις, οι οποίες επικεντρώθηκαν στους τρόπους με τους οποίους πρέπει να αναπτύσσονται τα μονοπάτια ώστε να αποτελούν πόλο έλξης για τους πολίτες, και να χρησιμοποιούνται σε τακτική βάση. Η παρουσίαση της Κοιν.Σ.Επ. Μονοπάτια της Ελλάδας είχε ως τίτλο «Αξιοποίηση μονοπατιών 5000 ετών, για ένα καλύτερο μέλλον», στην οποία παρουσιάστηκαν οι δυνατότητες ανάπτυξης της Ελλάδας ως έναν από τους 10 κορυφαίους πεζοπορικούς προορισμούς στον κόσμο, και πώς αυτό μπορεί να βοηθήσει τις τοπικές κοινωνίες.

Το Διεθνές Συνέδριο Πεζοπορίας συνέβαλλε άλλη μια φορά στην δημιουργία ισχυρών δεσμών μεταξύ όλων των χωρών οι οποίες δίνουν βάρος στον πεζοπορικό τουρισμό. Το World Trails Network αποτελεί την μεγαλύτερη οργάνωση σε διεθνές επίπεδο οργανώσεων που ασχολούνται με μονοπάτια, και ευελπιστεί στο άμεσο μέλλον να αυξήσει τα μέλη του ώστε να δημιουργηθούν ακόμη περισσότερες συνεργασίες και διεθνείς συνέργειες.

Στις 17 Οκτωβρίου, τελευταία μέρα του Συνεδρίου, έγινε η τελετή αδελφοποίησης (Friendship Trails) του μονοπατιού Μ1 των Κυθήρων με το μονοπάτι San’in Kaigan Geopark Trail. Κατά την τελετή, πραγματοποιήθηκε συμβολική σηματοδότηση με τις πινακίδες των Κυθήρων σε τμήμα του μονοπατιού της Ιαπωνίας, υπογραφή του Μνημονίου Αδελφοποίησης και ανταλλαγή δώρων. Στην τελετή συμμετείχαν ο Περιφερειάρχης του Τοττόρι κ. Shinji Hirai, ο Δήμαρχος της πόλης Τοττόρι κ. Tokuda Yuji και ο Πρόεδρος του Γεωπάρκου San’in Kaigan κ. Mori Tetsua. Το Μνημόνιο συνεργασίας υπογράφθηκε από τον Πρόεδρο του Γεωπάρκου και από τον κ. Φοίβο Τσαραβόπουλο (Κοιν.Σ.Επ. Μονοπάτια της Ελλάδας) που είναι Διαχειριστής των μονοπατιών των Κυθήρων[1]. Οι Ιάπωνες έδωσαν ιδιαίτερο βάρος στην αδελφοποίηση αυτή, η οποία είχε κάλυψη από εθνικά ΜΜΕ της Ιαπωνίας.

Το μονοπάτι Μ1 των Κυθήρων και το μονοπάτι San’in Kaigan Geopark Trail της Ιαπωνίας έχουν κοινά φυσικά χαρακτηριστικά όπως το ότι είναι παράκτια και διέρχονται από ενδιαφέρουσες γεωλογικά περιοχές. Το σημαντικότερο όμως είναι πως το μονοπάτι Μ1 των Κυθήρων περνάει μπροστά από το σπίτι της Ρόζας Κασιμάτη, μητέρας του Λευκάδιου Χερν, γνωστού και ως Yakumo Koizumi, που είναι ο εθνικός «παραμυθάς» της Ιαπωνίας. Κατά την τελετή αδελφοποίησης, σε κλίμα ιδιαίτερης συγκίνησης διαβάστηκε απόσπασμα από έργο του Λευκάδιου Χερν.

Με την αδελφοποίηση Κυθήρων – Ιαπωνίας, η Κοιν.Σ.Επ. Μονοπάτια της Ελλάδας, οργάνωσε και τη δεύτερη αδελφοποίηση μονοπατιών που έχει κάνει η χώρα μας μετά από αυτή της Σίφνου και της νήσου Jeju της Νοτίου Κορέας. Οι προσπάθειες προβολής της Χώρας μας ως κορυφαίου πεζοπορικού προορισμού θα συνεχιστούν. Σε αυτό, σημαντικό ρόλο θα συνεχίσει να διαδραματίζει από τη θέση του Ταμία στο Δ.Σ. του World Trails Network ο Πρόεδρος της Κοιν.Σ.Επ. Μονοπάτια της Ελλάδας κ. Φοίβος Τσαραβόπουλος.

[1] Τα μονοπάτια των Κυθήρων «Kythera Hiking» είναι ένα πρόγραμμα του Κυθηραϊκού Ιδρύματος Πολιτισμού και Ανάπτυξης

Επιτυχής παρουσία στην έκθεση ΝΟΣΤΟΣ

H Paths Of Greece ενώνοντας τις δυνάμεις της με την ecotourism-greece.com, συμμετείχε ως εκθέτης στο 1ο διεθνές ραντεβού για τον εναλλακτικό τουρισμό: “Nostos Expo 2016”(http://www.nostosexpo.gr/) που διοργάνωσε ο Δήμος Ναυπακτίας και έλαβε χώρα το διάστημα 14~17 Οκτωβρίου 2016 στην Ναύπακτο. Την Paths of Greece εκπροσώπησαν τα μέλη της Σωτήρης Δήμος και Σπύρος Κίνιας. Κατά την διάρκεια της έκθεσης είχαμε την ευκαιρία να επικοινωνήσουμε την αξία και τις προοπτικές του πεζοπορικού τουρισμού, μιλώντας με παραδείγματα αντλούμενα από τα έργα που έχουμε αναλάβει και την 6ετή εμπειρία μας στον χώρο. Μέσα από έναν γόνιμο διάλογο με δημόσιους φορείς και επιχειρηματίες του τουρισμού της δυτικής και κεντρικής Ελλάδας προσπαθήσαμε να αναδείξουμε τα οφέλη, αλλά και τους τρόπους μετατροπής μία περιοχής σε ολοκληρωμένο πεζοπορικό προορισμό. Στα επαγγελματικά ραντεβού με ταξιδιωτικούς πράκτορες του εξωτερικού, αναδείξαμε τους ήδη υπάρχοντες πεζοπορικούς προορισμούς, προκειμένου να γίνουμε καταλύτες στην περαιτέρω δημιουργία ανάλογων τουριστικών πακέτων. Με την συνεργασία μας με την ecotourism-greece.com στα πλαίσια της Nostos Expo 2016 αναδείξαμε το γεγονός ότι με την ανάπτυξη και την ανάδειξη ενός πεζοπορικού προορισμού, παράλληλα, συμπληρωματικά και συνεργατικά μπορούν να αναπτυχθούν άλλες μορφές τουρισμού, σε ένα γενικότερο πλαίσιο αειφόρου ανάπτυξης. Θέλουμε να συγχαρούμε τον Δήμο Ναυπακτίας για την πρωτοβουλία και την διοργάνωση της έκθεσης Nostos Expo 2016, ενέργεια η οποία σίγουρα προωθεί την αειφόρο ανάπτυξη στην Δυτική Ελλάδα και ανυπομονούμε για το επόμενο ραντεβού.

H Paths Of Greece ενώνοντας τις δυνάμεις της με την ecotourism-greece.com, συμμετείχε ως εκθέτης στο 1ο διεθνές ραντεβού για τον εναλλακτικό τουρισμό: “Nostos Expo 2016”(http://www.nostosexpo.gr/) που διοργάνωσε ο Δήμος Ναυπακτίας και έλαβε χώρα το διάστημα 14~17 Οκτωβρίου 2016 στην Ναύπακτο. Την Paths of Greece εκπροσώπησαν τα μέλη της Σωτήρης Δήμος και Σπύρος Κίνιας.

Κατά την διάρκεια της έκθεσης είχαμε την ευκαιρία να επικοινωνήσουμε την αξία και τις προοπτικές του πεζοπορικού τουρισμού, μιλώντας με παραδείγματα αντλούμενα από τα έργα που έχουμε αναλάβει και την 6ετή εμπειρία μας στον χώρο. Μέσα από έναν γόνιμο διάλογο με δημόσιους φορείς και επιχειρηματίες του τουρισμού της δυτικής και κεντρικής Ελλάδας προσπαθήσαμε να αναδείξουμε τα οφέλη, αλλά και τους τρόπους μετατροπής μία περιοχής σε ολοκληρωμένο πεζοπορικό προορισμό. Στα επαγγελματικά ραντεβού με ταξιδιωτικούς πράκτορες του εξωτερικού, αναδείξαμε τους ήδη υπάρχοντες πεζοπορικούς προορισμούς, προκειμένου να γίνουμε καταλύτες στην περαιτέρω δημιουργία ανάλογων τουριστικών πακέτων.

Με την συνεργασία μας με την ecotourism-greece.com στα πλαίσια της Nostos Expo 2016 αναδείξαμε το γεγονός ότι με την ανάπτυξη και την ανάδειξη ενός πεζοπορικού προορισμού, παράλληλα, συμπληρωματικά και συνεργατικά μπορούν να αναπτυχθούν άλλες μορφές τουρισμού, σε ένα γενικότερο πλαίσιο αειφόρου ανάπτυξης.

Θέλουμε να συγχαρούμε τον Δήμο Ναυπακτίας για την πρωτοβουλία και την διοργάνωση της έκθεσης Nostos Expo 2016, ενέργεια η οποία σίγουρα προωθεί την αειφόρο ανάπτυξη στην Δυτική Ελλάδα και ανυπομονούμε για το επόμενο ραντεβού.

Παρουσίαση στο συνέδριο ΥΠΕΡΙΑ της Αμοργού

Για δεύτερη χρονιά η Paths of Greece αποδέχτηκε με χαρά την πρόσκληση για συμμετοχή στο Διεθνές Συνέδριο ΥΠΕΡΙΑ (http://yperia.gr/el/) που πραγματοποιήθηκε από τις 12 έως τις 17 Οκτωβρίου 2016 στην Αιγιάλη της Αμοργού. Διοργανωτές του ΥΠΕΡΙΑ Αειφόρου Τουριστικής Ανάπτυξης, Διατήρησης & Προστασίας της Φυσικής και Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2016 ήταν ο Εξωραϊστικός & Πολιτιστικός Σύλλογος Θολαρίων Αμοργού και το Aegialis Hotel & Spa. Την Paths of Greece εκπροσώπησε το μέλος της κα Χριστίνα Κονταξή. Το φετινό κεντρικό θέμα ήταν «Οικολογία και Παράδοση – Προοπτικές για το αύριο» και η παρουσίασή μας αφορούσε την προστασία της φύσης και την ανάπτυξη σε περιοχές του Δικτύου Natura 2000 με αναφορά στον Τουρισμό και φυσικά επικεντρώνοντας στον Πεζοπορικό Τουρισμό. Κατά τη διάρκεια του ΥΠΕΡΙΑ 2016, πραγματοποιήθηκε και το 7o Διεθνές Φεστιβάλ Τουριστικών Ταινιών Μικρού Μήκους Αμοργού. Στα πλαίσια τόσο του Συνεδρίου όσο και του φεστιβάλ πραγματοποιήθηκε γόνιμη ανταλλαγή ιδεών για τη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς τόσο στην Αμοργό όσο και παγκόσμια, ενώ ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στον οικοτουρισμό. Όλες τις ημέρες, το πρόγραμμα του συνεδρίου περιλάμβανε επισκέψεις με σκοπό την προβολή της φυσικής ομορφιάς και του πολιτισμού της Αμοργού. Στο ΥΠΕΡΙΑ 2016 συμμετείχαν πλήθος επαγγελματιών του τουρισμού από ολόκληρο τον κόσμο ενώ προσκεκλημένοι ήταν δημοσιογράφοι και bloggers προκειμένου μέσω άρθρων να συμβάλλουν στην προώθηση της Αμοργού και των θεμάτων που συζητήθηκαν κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου. Στη φιλόξενη Αμοργό, το ΥΠΕΡΙΑ αγκαλιάζει τη παγκόσμια κοινότητα του τουρισμού και εμείς δεν έχουμε παρά να συγχαρούμε τους διοργανωτές για τη φετινή διοργάνωση και πρόσκληση και να ευχηθούμε ακόμα περισσότερα ΥΠΕΡΙΑ για το μέλλον.

Για δεύτερη χρονιά η Paths of Greece αποδέχτηκε με χαρά την πρόσκληση για συμμετοχή στο Διεθνές Συνέδριο ΥΠΕΡΙΑ (http://yperia.gr/el/) που πραγματοποιήθηκε από τις 12 έως τις 17 Οκτωβρίου 2016 στην Αιγιάλη της Αμοργού. Διοργανωτές του ΥΠΕΡΙΑ Αειφόρου Τουριστικής Ανάπτυξης, Διατήρησης & Προστασίας της Φυσικής και Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2016 ήταν ο Εξωραϊστικός & Πολιτιστικός Σύλλογος Θολαρίων Αμοργού και το Aegialis Hotel & Spa. Την Paths of Greece εκπροσώπησε το μέλος της κα Χριστίνα Κονταξή.

Το φετινό κεντρικό θέμα ήταν «Οικολογία και Παράδοση – Προοπτικές για το αύριο» και η παρουσίασή μας αφορούσε την προστασία της φύσης και την ανάπτυξη σε περιοχές του Δικτύου Natura 2000 με αναφορά στον Τουρισμό και φυσικά επικεντρώνοντας στον Πεζοπορικό Τουρισμό.

Κατά τη διάρκεια του ΥΠΕΡΙΑ 2016, πραγματοποιήθηκε και το 7o Διεθνές Φεστιβάλ Τουριστικών Ταινιών Μικρού Μήκους Αμοργού. Στα πλαίσια τόσο του Συνεδρίου όσο και του φεστιβάλ πραγματοποιήθηκε γόνιμη ανταλλαγή ιδεών για τη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς τόσο στην Αμοργό όσο και παγκόσμια, ενώ ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στον οικοτουρισμό.

Όλες τις ημέρες, το πρόγραμμα του συνεδρίου περιλάμβανε επισκέψεις με σκοπό την προβολή της φυσικής ομορφιάς και του πολιτισμού της Αμοργού. Στο ΥΠΕΡΙΑ 2016 συμμετείχαν πλήθος επαγγελματιών του τουρισμού από ολόκληρο τον κόσμο ενώ προσκεκλημένοι ήταν δημοσιογράφοι και bloggers προκειμένου μέσω άρθρων να συμβάλλουν στην προώθηση της Αμοργού και των θεμάτων που συζητήθηκαν κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου.

Στη φιλόξενη Αμοργό, το ΥΠΕΡΙΑ αγκαλιάζει τη παγκόσμια κοινότητα του τουρισμού και εμείς δεν έχουμε παρά να συγχαρούμε τους διοργανωτές για τη φετινή διοργάνωση και πρόσκληση και να ευχηθούμε ακόμα περισσότερα ΥΠΕΡΙΑ για το μέλλον.

Συντάκτης: admin

Πηγές