Το ταξίδι προς την ευημερία αρχίζει: Η Έναρξη του Ευρωπαικού Προγράμματος HIKE

Το ευρωπαϊκό πρόγραμμα “HIKE: Η Πεζοπορία για έναν πιο υγιή τρόπο ζωής κατά μήκος των Ευρωπαϊκών Πολιτιστικών Διαδρομών” ξεκίνησε την 1η Απριλίου 2024. Το έργο αυτό, του Erasmus+ Sport, έχει ως στόχο την προώθηση υγιεινών και ενεργών τρόπων ζωής μέσω της συμμετοχής της τοπικής κοινωνίας σε πεζοπορίες και άλλες αθλητικές δραστηριότητες κατα μήκος ιστορικών διαδρομών όπως είναι η Via Francigena, η Via Egnatia και η Via Eurasia- Tolerance Way.

Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται στις 200.000 ευρώ και έχει διάρκεια 18 μήνες. Οι δραστηριότητες του έργου θα διεξαχθούν σε τρεις χώρες – Ιταλία, Ελλάδα και Τουρκία, και θα υλοποιηθούν από την συνεργασία τριών οργανώσεων- την Turkish Culture Routes Society (Project Leader), την European Association of the Via Francigena Ways (AEVF) και την Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση Μονοπάτια της Ελλάδας “Paths of Greece”.

Μια σειρά από πεζοπορικές εκδηλώσεις θα πραγματοποιηθούν σε διάστημα τριών μηνών κατα μήκος των μονοπατιών:

  1. της Via Francigena στην Πουλίαν, Ιταλία, τον Σεπτέμβριο του 2024
  2. της Via Egnatia στην Έδεσσα, τον Οκτώβριο του 2024 και
  3. της Via Eurasia, στην Νικομηδεία (Izmit), Τουρκία, τον Νοέμβριο του 2024

Στόχος είναι να εμπνεύσουμε την τοπική κοινωνία γιά την υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής, μέσα από την φυσική δραστηριότητα και την κοινωνική συνοχή. Συνοδευόμενοι από έμπειρους πεζοπόρους, οι συμμετέχοντες θα κληθούν να ακολουθήσουν τα βήματα των ιστορικών ταξιδιωτών, να συνδεθούν με το παρελθόν και να δημιουργήσουν νέους δεσμούς με την κληρονομιά του τόπου. Συνδυάζοντας βιωματικά εργαστήρια και άλλες δραστηριότητες, θα τονιστούν στην κοινότητα τα οφέλη της υγείας από την πεζοπορία, ενισχύοντας έτσι και τον πεζοπορικό τουρισμό.

Το έργο θα περιλαμβάνει τον εορτασμό της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Αθλητισμού 2024 (23-30 Σεπτεμβρίου 2024), με ειδικές εκδηλώσεις και παράλληλες δραστηριότητες που έχουν σχεδιαστεί για να τιμήσουν την πεζοπορία ως μια δραστηριότητα που είναι προσβάσιμη για όλους, όλο το χρόνο, προσφέροντας ένα φιλόξενο περιβάλλον για λάτρεις του αθλητισμού και αρχάριους.

Εκτός από την προώθηση της πεζοπορίας τόσο για τους ντόπιους όσο και για τους επισκέπτες, η πρωτοβουλία του έργου έχει στόχο να ενισχύσει τις τοπικές αρχές και τις οργανώσεις με την μεθοδολογία και την απαραίτητη τεχνογνωσία για την οργάνωση πεζοπορικών εκδηλώσεων.

Ελάτε να μας συνοδεύσετε και να πεζοπορίσουμε παρέα σε αυτή την περιπέτεια ανακάλυψης, ευεξίας και ευημερίας και μείνετε συντονισμένοι για να λαμβάνετε ενημερώσεις για τις επερχόμενες πεζοπορίες που θα πραγματοποιηθούν στα πλαίσια του έργου!

https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/portal/screen/opportunities/projects- details/43353764/101134001/ERASMUS2027?order=DESC&pageNumber=1&pageSize=50&sortBy=ti tle&keywords=HIKE&programmePeriod=2021-2027

 

Η ανάγνωση του συνόλου του άρθρου διαρκεί περίπου 8 λεπτά.

Εναλλακτικά, μπορείτε να συνεχίσετε απευθείας στα συμπεράσματα πατώντας εδώ.

“Στο εξωτερικό ξέρουν καλύτερα!”

“Έχω περπατήσει στις Άλπεις και ξέρω!”

“Ποιες είναι οι ευρωπαϊκές προδιαγραφές;”

“Να φέρουμε τους Αυστριακούς να μας δείξουν πώς γίνεται!”

Αυτές και άλλες πολλές τέτοιου είδους εκφράσεις κατακλύζουν τα αυτιά μας και τα μηνύματα που λαμβάνουμε κατά καιρούς. Έτσι αποφασίσαμε να πάμε να διαπιστώσουμε ιδίοις όμμασι τί κάνουν αυτοί οι ξένοι!

Με την ευκαιρία της διοργάνωσης σχετικού εκπαιδευτικού ταξιδιού από το World Trails Network και την ομάδα εργασίας “Sustainability Task Team”, με επικεφαλής τον φίλο μας András Joszef Molnar από την Ουγγαρία, βρεθήκαμε να ανακαλύπτουμε κάθε μέρα και κάτι καινούργιο σχετικά με τα μονοπάτια και τη σήμανση στην κεντρική Ευρώπη. Και μείναμε με το στόμα ανοιχτό!

Το ταξίδι μας ξεκίνησε από την Σλοβενία, συνεχίστηκε στην Ιταλία, έπειτα στην Αυστρία και στην Ουγγαρία και ολοκληρώθηκε στη Σλοβακία. Η συνολική του διάρκεια ήταν 6 ημέρες. Από την Paths of Greece ήμασταν ο Αντώνης (Υπεύθυνος σήμανσης), ο Κωνσταντίνος (Υπεύθυνος σχεδιασμού μονοπατιών) και ο Φοίβος (Διαχειριστής). Συνοδοιπόροι μας ήταν η ομάδα του TMI Trail της Ταϊβάν, που έχουν κάνει ίσως την καλύτερη δουλειά σε παγκόσμιο επίπεδο για την καταγραφή και ανάλυση θεμάτων σχετικών με μονοπάτια και πεζοπορία. Και φυσικά, όλο το ταξίδι είχε σχεδιάσει και επεξεργαστεί ο András Joszef Molnár που έχει εργαστεί στο σχεδιασμό του εθνικού συστήματος σήμανσης της Ουγγαρίας.

Ημέρα 1η – Σλοβενία

Φτάσαμε με το αεροπλάνο στη Βιέννη και με βανάκι φτάσαμε στην πρωτεύουσα της Σλοβενίας Λιουμπλιάνα. Εκεί, συναντηθήκαμε με την υπόλοιπη ομάδα (Ταϊβάν και András) και συναντήσαμε την εθνική ομοσπονδία ορειβασίας της Σλοβενίας, όπου μας εξήγησαν αναλυτικά το σύστημα σήμανσης, οργάνωσης και διαχείρισης των μονοπατιών της χώρας.

Μετέπειτα, ξεναγηθήκαμε στην πόλη και στο κάστρο της, όπου είχαμε την ευκαιρία να δούμε και σήμανση διαδρομών εντός του αστικού ιστού.

Το απόγευμα είδαμε ένα υπέροχο ηλιοβασίλεμα στη λίμνη Bled και αρκετές ώρες μετά καταλήξαμε εξουθενωμένοι στο ξενοδοχείο μας στην Kranjska Gora.

Ημέρα 2η – Σλοβενία

Ξυπνήσαμε στα άγρια χαράματα, πριν καν οι πρώτες ακτίνες φωτίσουν το ξενοδοχείο μας. Η αναχώρησή μας με τα βανάκια ήταν άμεση μετά το πρωινό. Στόχος, το μοναδικό εθνικό πάρκο της Σλοβενίας, το διάσημο Triglav στις Ιουλιανές Άλπεις. Εκεί, είχαμε την ευκαιρία να φτάσουμε στην αλπική ζώνη και να δούμε από κοντά τις σημάνσεις του εθνικού δικτύου μονοπατιών που διαχειρίζονται η Ομοσπονδία μαζί με τους τοπικούς συλλόγους.

Μετά από μικρή πεζοπορία, συνεχίσαμε με τα βανάκια σε χαμηλότερο υψόμετρο του πάρκου, και περπατήσαμε ένα αρκετά εκτεθειμένο μονοπάτι που οδηγεί σε πηγή του ποταμού Soca.

Εκεί, ο Κωνσταντίνος τόλμησε να βάλει τα πόδια του στο νερό!

Στη συνέχεια, ξεναγηθήκαμε από τον υπεύθυνο μονοπατιών του πάρκου στην παραποτάμια διαδρομή, μέχρι το κέντρο ενημέρωσης όπου είχαμε την ευκαιρία να απολαύσουμε ένα υπέροχο βίντεο για το εθνικό πάρκο.

Το βράδυ επιστρέψαμε στο ξενοδοχείο μας, όπου ο Μορφέας κατέβηκε από τις Άλπεις και μας συνάντησε με το που μπήκαμε στο δωμάτιο.

Ημέρα 3η – Ιταλία / Αυστρία

Πολύ πρωινό ξύπνημα και βιαστικό πρωινό στο πρόγραμμα. Και μετά, ένα σύντομο πέρασμα στην Ιταλία. Σαν να πεταχτήκαμε για καφέ! Πήγαμε να δούμε τις λίμνες Laghi di Fusine. Μείναμε φυσικά με το στόμα ανοιχτό από την ομορφιά του τοπίου. Περπατήσαμε το κυκλικό μονοπάτι γύρω από την χαμηλότερη των δύο λιμνών, απολαμβάνοντας τις απίστευτες αντανακλάσεις των Άλπεων στα κρυστάλλινα νερά. Στο σημείο αυτό, περνάει και το Alpe – Adria Trail, ένα από τα πιο γνωστά μονοπάτια μεγάλου μήκους της περιοχής, που ενώνει τις Άλπεις με τη θάλασσα. Ένας ιταλικός εσπρέσο στο πόδι και φύγαμε για Αυστρία.

Το ταξίδι για την Αυστρία διήρκησε λίγη ώρα. Πρώτη μας στάση η μικρή πόλη Judenburg, όπου μπορέσαμε να δούμε συστήματα σήμανσης για ποδηλατικές διαδρομές εντός οικισμών.

Στη συνέχεια, κάναμε μια αρκετά μεγάλη στάση για φαγητό για να ανακτήσουμε δυνάμεις. Μας περίμενε λίγος δρόμος ακόμη και μια ανηφορική αλλά όμορφη διαδρομή στο βουνό Schneealpe όπου καταλήξαμε στο σχετικά πολυτελές καταφύγιο Michlbauerhütte. Ένα ντουσάκι με παγωμένο νερό ήταν ότι έπρεπε μετά την πεζοπορία! Ακολούθησε το καλύτερο γεύμα του ταξιδιού μας!

Ημέρα 4η – Αυστρία

Εγερτήριο στις 5, πεζοπορία για την κορυφή Windberg στις 5:30. Μέσα στην ομίχλη. Καθαρά μαζοχιστικό. Δεν είδαμε τίποτα πέραν του σταυρού στην κορυφή, οριακά πάνω από τα 1900 μέτρα. Ακολούθησε πρωινό στο καταφύγιο και κατηφορικό περπάτημα μέχρι τα οχήματα. Είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε με την ομάδα της Ταϊβάν διάφορα θέματα διάβρωσης μονοπατιών και το πώς τα αντιμετωπίζουν εκεί. Με τη βροχή που πέφτει στη χώρα τους, κάτι θα ξέρουν… όπως και αποδείχθηκε!

Στη συνέχεια, επισκεφθήκαμε ένα ιδιωτικό δάσος, όπου μια οικογένεια αγροτών έχει φτιάξει ένα ολόκληρο πάρκο με μονοπάτια για ΑΜΕΑ και μικρά παιδιά. Σε κάθε στροφή του μονοπατιού είχαν κατασκευάσει διάφορα παιχνίδια με φυσικά υλικά τα οποία μας ενθουσίασαν! Το πιο εντυπωσιακό από όλα, ήταν βέβαια ένα ζευγάρι παππούδων, που έφεραν τα εγγονάκια τους για πεζοπορία στο δάσος!

Σύντομη στάση για φαγητό εκεί κοντά και μετά από λίγη αυτοκινητάδα, φτάσαμε στο σημείο εκκίνησης της επόμενης πεζοπορίας, μας. Το σημείο εκκίνησης και τερματισμού είναι ο σταθμός τρένων του Semmering. Και η πεζοπορία ξεκίνησε με τρένο μέχρι τον μεθεπόμενο επόμενο σταθμό, στο Breitenstein. Από εκεί, περπατήσαμε ένα μονοπάτι παράλληλα με τις γραμμές του τρένου, για να επιστρέψουμε στο Semmering.

Το μονοπάτι αυτό αποτελεί τμήμα μεγάλου μήκους διαδρομής, κατά μήκος της παλαιότερης γραμμής τρένου των Άλπεων που αποτελεί και μνημείο UNESCO. Φυσικά την παράσταση έκλεβαν οι αψιδωτές γέφυρες, χτισμένες πριν από 150 χρόνια περίπου… Εδώ να σημειώσουμε πως παρόλη τη σήμανση, χωρίς την εφαρμογή της Outdooractive θα χανόμασταν σίγουρα…

Η τετράωρη πεζοπορία μας κατέληξε σε εστιατόριο του Semmering λίγο πριν πιάσει δυνατή βροχή. Στο δείπνο συναντήσαμε και την εκπρόσωπο του τουρισμού της περιοχής του Semmering. Από εκεί, μετά από περίπου δύο ώρες δρόμου, φτάσαμε στην Ουγγαρία, στην πόλη Fertod, παλιά πρωτεύουσα του φέουδου των Esterhazy, όπου και κοιμηθήκαμε ξεροί.

Ημέρα 5η – Ουγγαρία

Χαλαρό ξύπνημα σήμερα, στις 8:00! Πρωινό στο ξενοδοχείο και στη συνέχεια είχαμε συνάντηση εργασίας, όπου συζητήσαμε τα όσα είδαμε τις προηγούμενες ημέρες, αυτά που μας έκαναν εντύπωση κι αυτά που μας προβλημάτισαν. Τα συμπεράσματα τα περιγράφουμε πιο κάτω. Το απόγευμα κάναμε μια ωραία ποδηλατάδα στο Διεθνές Πάρκο Fertő-Hanság.

Με τα ποδήλατα περάσαμε και στην Αυστρία, εκεί όπου παλαιότερα βρισκόταν το “σιδηρούν παραπέτασμα”. Τώρα, με τη μία ρόδα Ουγγαρία και με την άλλη Αυστρία, χωρίς σύνορα, ελέγχους, τελωνεία κτλ.

Ημέρα 6η – Ουγγαρία

Μετά το πρωινό, πήγαμε στη διπλανή πόλη Sopron, όπου περπατήσαμε περιαστικές διαδρομές, είδαμε τη σήμανση που χρησιμοποιούν στα μονοπάτια της Ουγγαρίας και θαυμάσαμε την πόλη από ψηλά.Περπατήσαμε και κατά μήκος διαδρομής για ΑΜΕΑ στο άλσος του Sopron.

 Έπειτα, περιηγηθήκαμε στους δρόμους της πόλης, βλέποντας και τα ερείπια της ρωμαϊκής οχύρωσης που υπήρχε εκεί. Το απόγευμα, από το ξενοδοχείο μας στο Fertod συμμετείχαμε διαδικτυακά στη διεθνή συνάντηση του World Trails Network και του προγράμματος Trailology. Εκεί παρουσιάσαμε και το σύστημα σήμανσης που έχουμε εφεύρει και που χρησιμοποιούμε στα περισσότερα έργα μας.

Ημέρα 7η – Σλοβακία και αναχώρηση

Μετά το πρωινό μας, μαζέψαμε τα πράγματά μας και με το αυτοκίνητο πήγαμε στην Μπρατισλάβα, την πρωτεύουσα της Σλοβακίας, η οποία βρίσκεται κυριολεκτικά πάνω στα σύνορα με την Αυστρία.

Μετά από μια σύντομη αλλά εντυπωσιακή περιήγηση στην πόλη που διατρέχει ο Δούναβης, φτάσαμε στο αεροδρόμιο της Βιέννης απ’ όπου και αναχωρήσαμε για Αθήνα.

Συμπεράσματα 

Το ταξίδι αυτό ήταν ιδιαίτερα διαφωτιστικό στα θέματα σήμανσης αλλά και διαμόρφωσης των διαδρομών γενικότερα. Είδαμε συστήματα που χρησιμοποιούν σε 4 χώρες, σε διαφορετικά τοπία (βουνό, πεδιάδα, ποτάμια, λίμνες κτλ.). Είδαμε σήμανση για πεζοπορικές και για ποδηλατικές διαδρομές. Είδαμε επίσης διαδρομές για ΑΜΕΑ και για παιδιά. Τέλος, είδαμε ακόμη και διασυνοριακές διαδρομές όπου οριακά αντιλαμβάνεσαι πως αλλάζεις χώρα!

Στα μονοπάτια περπατούσε πολύς κόσμος. Όλων των ηλικιών. Σε όλες τις χώρες από τις οποίες περάσαμε. Φυσικά, οι περισσότερες διαδρομές είχαν προβλέψει χώρους στάθμευσης οχημάτων, και συχνά βλέπαμε σταθμούς φόρτισης ηλεκτρικών ποδηλάτων. Ακόμη και στα καταφύγια στο βουνό.

Η χρήση φυσικών υλικών ήταν επίσης πολύ εμφανής σε όλα τα μονοπάτια. Δεν είδαμε όμως ιδιαίτερη προσπάθεια διαχείρισης της διάβρωσης, η οποία σε κάποια τμήματα διαδρομών ήταν ιδιαίτερα σημαντική.

Συναντηθήκαμε και συζητήσαμε επίσης με ιθύνοντες στις χώρες αυτές σχετικά με τη διαχείριση, τη σήμανση και την προβολή των διαδρομών.

Σε γενικές γραμμές, η σήμανση που είδαμε στο ταξίδι μας δεν μας ικανοποίησε πλήρως. Αρχικά, είχε πολλά “κενά”. Δηλαδή σημεία στα οποία είτε δεν υπήρχε σήμανση είτε δεν ήταν ξεκάθαρη η υφιστάμενη σήμανση. Σε άλλα σημεία, πιστεύουμε πως η σήμανση προκαλούσε οπτική όχληση περισσότερο από όσο θα έπρεπε. Επίσης, σχεδόν όλες οι πινακίδες ήταν μονόγλωσσες, δεν είχαν δηλαδή αγγλικά, ακόμη και αν περιείχαν περιγραφές. Τέλος, σε λίγες περιπτώσεις βρήκαμε σαφείς πινακίδες εισαγωγής στη διαδρομή, με χάρτη, τεχνικά χαρακτηριστικά κτλ.

Επίσης, είδαμε λίγες κυκλικές διαδρομές αλλά παράλληλα μεγάλη απαίτηση του κοινού για κυκλικές διαδρομές και στις συζητήσεις που είχαμε ήταν εμφανής η παραδοχή ότι ο περισσότερος κόσμος αναζητά μικρές ημερήσιες πεζοπορίες και όχι μεγάλου μήκους διαδρομές.

Κρίνοντας το δικό μας σύστημα σήμανσης, θεωρούμε πως ικανοποιεί σε πολύ μεγάλο βαθμό τις απαιτήσεις μιας άρτιας σήμανσης, με χαμηλότερο κόστος, μεγαλύτερη ανθεκτικότητα και λιγότερη οπτική όχληση. Για να το βελτιώσουμε, με βάση τα όσα είδαμε – και κυρίως το Ουγγρικό σύστημα σήμανσης – αποφασίσαμε πως κατά τη σήμανση με χρώμα, όπου διασταυρώνονται διαδρομές, θα σημειώνουμε και τον αριθμό (κωδικό) της διαδρομής, ώστε ακόμη και αν καταστραφεί ο πάσσαλος με τις κατευθύνσεις, να μπορεί ο πεζοπόρος να ακολουθήσει τη σωστή πορεία.

Ο δε σχεδιασμός των διαδρομών που κάνουμε, με έμφαση στις ημερήσιες διαδρομές, πιστεύουμε πως ανοίγει τον κόσμο της πεζοπορίας (και της ποδηλασίας) στο μεγαλύτερο δυνατό εύρος πληθυσμού. Καλές και οι μεγάλου μήκους πολυήμερες διασχίσεις, αλλά μπορούν να έρθουν ως επιστέγασμα ενός δικτύου τοπικών διαδρομών. Εδώ να προσθέσουμε στα πλεονεκτήματα των τοπικών δικτύων πως ενισχύουν την οικονομία καλύτερα καθώς διέρχονται από περισσότερους οικισμούς και ταυτόχρονα δίνουν πρόσβαση σε πολύ περισσότερα σημεία ενδιαφέροντος, δίνοντας παράλληλα αφορμή για την συντήρηση και ανάδειξή τους.

Με αφορμή το ταξίδι μας αυτό, αποφασίσαμε να οργανώσουμε προσεχώς αντίστοιχο ταξίδι και στην Ελλάδα, μελετώντας τα διάφορα συστήματα που έχουν χρησιμοποιηθεί, και φυσικά αναλύοντας την κείμενη νομοθεσία περί σήμανσης μονοπατιών.

 

Η σήμανση με πινακίδες εισαγωγής είναι απαραίτητη για όλα τα μονοπάτια. Αυτές οι πινακίδες χρησιμοποιούνται στα σημεία εισόδου ή αφετηρίας της κάθε διαδρομής, σε τοποθεσίες όπως πλατείες οικισμών. Μπορούν να βελτιώσουν την εμπειρία των πεζοπόρων καθώς και να προσελκύσουν νέους ενδιαφερόμενους.

Περιεχόμενα πινακίδων εισαγωγής

Οι πινακίδες εισαγωγής μονοπατιών πρέπει να παρέχουν όλες τις χρήσιμες πληροφορίες για τη διαδρομή, όπως:

  • μήκος,
  • χρόνος,
  • βαθμός τεχνικής δυσκολίας,
  • ένταση της προσπάθειας,
  • αίσθηση ρίσκου,
  • ανώτατο/κατώτατο υψόμετρο,
  • συνολική ανάβαση/κατάβαση και άλλα.

Αυτό επιτρέπει στους πεζοπόρους να κατανοήσουν πλήρως αν η διαδρομή ανταποκρίνεται στις ανάγκες τους.

Επιπλέον, οι πινακίδες εισαγωγής μονοπατιών λειτουργούν ως υλικό προώθησης του πεζοπορικού δικτύου. Μέσω αυτών των σημείων, είναι πιθανό να προσελκύσουν ακόμη και ανθρώπους που δεν είχαν σκοπό να πεζοπορήσουν. Παρέχουν πληροφορίες και ενθαρρύνουν τους επισκέπτες να ανακαλύψουν την ομορφιά των μονοπατιών.

Διαρρύθμιση πινακίδων εισαγωγής

Οι πινακίδες εισαγωγής τοποθετούνται σε πασσάλους πινακίδων κατεύθυνσης μονοπατιών και χωρίζονται σε 4 μέρη.

 

  • Το πάνω μέρος περιέχει τον κωδικό και το όνομα της διαδρομής.
  • Στο κεντρικό τμήμα παρουσιάζεται ο χάρτης της διαδρομής, ο οποίος είναι αποτέλεσμα εξειδικευμένης χαρτογραφικής/γραφιστικής επιμέλειας.
  • Στο κάτω μέρος αναγράφονται τα βασικά στοιχεία των διαδρομών, όπως η απόσταση και ο βαθμός δυσκολίας. Επιπλέον, υπάρχουν QR codes που επιτρέπουν στους χρήστες να κατεβάσουν τα αρχεία των διαδρομών στα κινητά τους τηλέφωνα.
  • Στο κατώτερο μέρος αναφέρονται οι εταίροι, οι συντελεστές και οι υποστηρικτές του προγράμματος.

Ποιότητα προϊόντος

Με γνώμονα την ανθεκτικότητα και την αισθητική, χρησιμοποιούμε πινακίδες από ανθεκτικό υλικό stratimage, που εγγυάται αναλλοίωτη ποιότητα για δεκαετία. Εναλλακτικά μπορεί να χρησιμοποιηθεί αλουμίνιο συμπαγές, πάχους τουλάχιστον 3mm. Οι πινακίδες στηρίζονται συνήθως σε πασσάλους από ανακυκλωμένο πλαστικό.

Στην Paths of Greece συνεργαζόμαστε αποκλειστικά με την Staridas Geography και τον διεθνώς αναγνωρισμένο χαρτογράφο Σπύρο Σταρίδα. Πιστεύουμε ότι οι χάρτες του είναι άρτιοι τόσο από αισθητικής όσο και από λειτουργικής άποψης.

Τοποθέτηση πινακίδων εισαγωγής

Οι πινακίδες εισαγωγής μονοπατιών τοποθετούνται πάνω σε πασσάλους ή σε πινακίδες κατεύθυνσης μονοπατιών. Σταθεροποιούνται πάνω τους βιδώνοντές τες με παξιμάδια, στο πίσω μέρος του πασσάλου. Η διαδικασία αυτή γίνεται με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην επηρεάζεται η καλή θέαση της πινακίδας κατεύθυνσης.

Αν ενδιαφέρεστε για την ανάπτυξη και τη σηματοδότηση μονοπατιών στην περιοχή σας, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας για να συζητήσουμε τις καλύτερες λύσεις. Θα είμαστε πρόθυμοι να σας βοηθήσουμε στον σχεδιασμό και την υλοποίηση των μονοπατιών και της αντίστοιχης σήμανσης με πινακίδες. Ας προάγουμε μαζί την εξερεύνηση της φύσης και την απόλαυση του πεζοπορικού δικτύου στην περιοχή σας.

Δείτε περισσότερα παραδείγματα των έργων μας

 

Η σήμανση που χρησιμοποιούμε στην Paths of Greece χωρίζεται σε τρία κύρια μέρη.

  • σήμανση με χρώμα, που δίνει την κατεύθυνση της διαδρομής και έχουμε αναφερθεί σε αυτή σε περασμένες δημοσιεύσεις. 
  • σήμανση με πασσάλους κατεύθυνσης και
  • πινακίδες πληροφοριών.

Στο παρόν άρθρο θα αναφερθούμε στις πινακίδες κατεύθυνσης μονοπατιών.

Περιεχόμενα πινακίδων κατεύθυνσης

Η σήμανση με πινακίδες κατεύθυνσης γίνεται στα σημεία εκκίνησης της διαδρομής και στις κύριες διασταυρώσεις. Έχει στόχο τον προσδιορισμό της θέσης του πεζοπόρου.

Περιλαμβάνει στοιχεία όπως:

  • το σημείο ή ο οικισμός στον οποίο κατευθύνεται το κάθε σκέλος της διαδρομής (ενδιάμεσος και τελικός προορισμός),
  • χιλιομετρική απόσταση,
  • εκτιμώμενος χρόνος που απαιτείται για να φτάσουν οι πεζοπόροι στον προορισμό και τέλος,
  • κωδικός της διαδρομής.

Ο πάσσαλος κατεύθυνσης μπορεί να περιέχει το τοπωνύμιο του συγκεκριμένου σημείου, ενδείξεις κινδύνων, υψόμετρο, κλπ. 

 

Τέτοιου είδους πληροφορίες είναι απαραίτητες για να μπορέσουν οι περιπατητές να κάνουν τον δικό τους προγραμματισμό. Αυτό φυσικά γίνεται ανάλογα με τις δυνάμεις και την όρεξη καθενός. Επιπρόσθετα, οι πληροφορίες αυτές προσφέρουν μια παραπάνω αίσθηση ασφάλειας.

Πλεονεκτήματα πινακίδων κατεύθυνσης

 

Στην Paths of Greece, με διεθνή εμπειρία και τεχνογνωσία, έχουμε σηματοδοτήσει πολλά χιλιόμετρα μονοπατιών. Έχουμε δει και δοκιμάσει, λοιπόν, πολλά συστήματα σήμανσης.
Πλέον, καταλήξαμε ότι ο βέλτιστος τρόπος σήμανσης για τις πεζοπορικές διαδρομές της Ελλάδας είναι ένα σύστημα σήμανσης τετράπλευρων πασσάλων. Στις πλευρές τους βιδώνονται πινακιδάκια με ενδείξεις προορισμών, αποστάσεων, χρόνων και κατευθύνσεων. 

Επιλέγουμε αυτή τη μέθοδο σε αντίθεση με τις παραδοσιακές πινακίδες που έχουν μία μόνο πλευρά μεγάλου μεγέθους, γιατί θεωρούμε ότι στις τετράπλευρες κερδίζουμε μία πληθώρα πλεονεκτημάτων:

  •    Λόγω των τεσσάρων πλευρών μπορεί να χωρέσει περισσότερη πληροφορία από ότι στην μία πλευρά.
  •    Οι τέσσερις πλευρές επιτρέπουν την καλύτερη ένδειξη κατεύθυνσης της διαδρομής. Ο συνδυασμός πλευράς και βέλους μπορεί να υποδείξει την ακριβή πορεία.
  •    Η πληροφορία μοιράζεται σε πολλές πλευρές και έτσι αποφεύγουμε τον οπτικό υπερκορεσμό. Κάθε πλευρά έχει συγκεκριμένη πληροφορία, καθιστώντας την ευανάγνωστη.
  •    Μικρότερη παρέμβαση από τις ογκώδεις πινακίδες που συνήθως χρησιμοποιούνται.
  •    Μεγαλύτερη αντίσταση στις καιρικές συνθήκες λόγω του μικρού μεγέθους. Μεγάλες πινακίδες που εξέχουν επηρεάζονται περισσότερο από τα φυσικά φαινόμενα.
  •   Αποτελούν συνδυασμό λειτουργικότητας, απλότητας και αισθητικής.
  •   Το μικρό του μέγεθος αποφέρει μικρότερα κόστη και μεγαλύτερη ευκολία τοποθέτησης και διόρθωσης.

Υλικό πινακίδων κατεύθυνσης μονοπατιών

Μία ακόμα σημαντική πτυχή των πασσάλων σήμανσης είναι το υλικό που χρησιμοποιείται. Πλέον, αντί για ξυλεία, χρησιμοποιούμε 100% ανακυκλωμένο (και ανακυκλώσιμο) πλαστικό. Τα υλικά αυτά συμπιέζονται και παίρνουν μορφή σε μεγάλο βαθμό παρόμοια με αυτή του ξύλου.

Τα θετικά του ανακυκλωμένου πλαστικού είναι πολλά και σημαντικά. Για παράδειγμα η μακροζωία του υλικού είναι μεγαλύτερη, καθώς δεν διαβρώνεται όπως το ξύλο. Ταυτόχρονα, η ελαστικότητά του επιτρέπει σε μεγάλες πιέσεις να παραμορφώνεται και να επιστρέφει στη αρχική του μορφή. Εξίσου σημαντική η μεγαλύτερη από το ξύλο αντίσταση σε φαινόμενα πυρκαγιάς. 

Φυσικά μέσα στα θετικά είναι και ο μεγάλος περιβαλλοντικός αντίκτυπος, όπως και η ευαισθητοποίηση του πληθυσμού ως προς νέες εναλλακτικές τεχνολογίες που αντιμετωπίζουν το σύγχρονο πρόβλημα της ανεξέλεγκτης ρύπανσης και του απερίσκεπτου καταναλωτισμού.

Τοποθέτηση πινακίδων κατεύθυνσης

Οι πάσσαλοι των πινακίδων τοποθετούνται με γνώμονα την μακροζωία της πινακίδας και την αποτροπή βανδαλισμών. Ταυτόχρονα γίνεται προσπάθεια για όσο το δυνατόν μικρότερη παρέμβαση στο φυσικό περιβάλλον. 

Η διαδικασία της τοποθέτησης ξεκινάει με σκάψιμο λάκκου, βάθους περίπου 0,5m – 1m, ανάλογα με το ύψος του ίδιου του πασσάλου. 

Έπειτα, σφηνώνεται μία σιδερένια βέργα κάθετα στη βάση του πασσάλου, με σκοπό την σταθεροποίηση του.

Ο πάσσαλος τοποθετείται μέσα στην τρύπα και το κενό τριγύρω του γεμίζει σταδιακά με τσιμέντο και πέτρες.

Το τσιμέντο σταματάει περίπου 5 εκατοστά κάτω από την επιφάνεια του εδάφους και η πλήρωση συνεχίζει με χώμα.

Ανάλογα με τις ξεχωριστές περιστάσεις, ένας πάσσαλος ενδέχεται μην μπεί στο έδαφος, αλλά να τοποθετηθεί σε κάποια επιφάνεια, όπως ένας τοίχος ή ένα πεζούλι, με την χρήση στριφωνίων.

Φυσικά, καμία μέθοδος δεν είναι απόλυτη και βέλτιστη. Πιστεύουμε ότι η βελτίωση έρχεται με τον διάλογο και την ανταλλαγή απόψεων. 

Έτσι, τα σχόλια και οι προτάσεις είναι είναι θεμιτά και ευπρόσδεκτα!

Ενδιαφέρεστε για ανάπτυξη και σηματοδότηση μονοπατιών στην περιοχή σας; 

Επικοινωνήστε μαζί μας για να συζητήσουμε τις καλύτερες λύσεις.

Παραδείγματα πεζοπορικών δικτύων

Θέλετε να δείτε ένα παράδειγμα με πινακίδες κατεύθυνσης μονοπατιών, φτιαγμένο από την Paths of Greece;
Δείτε από κοντά τα μονοπάτια του Πόρου και των Κυθήρων!

Δείτε φωτογραφίες από προηγούμενα έργα μας

 

Στις 30 Μαρτίου έγινε το πρώτο βήμα ενός πλάνου που είχε ξεκινήσει πριν την εμφάνιση του Covid-19 στις ζωές μας. 

Πρόκειται για το εκπαιδευτικό πρόγραμμα: “Εξερευνώντας το λόφο του Λυκαβηττού” που αναπτύξαμε, σε συνεργασία με εκπαιδευτικούς, μέσω του οποίου αποσκοπούμε στην επαφή των παιδιών με το φυσικό περιβάλλον, χρησιμοποιώντας βιωματικές και διαδραστικές δραστηριότητες.

Γενικός στόχος του συγκεκριμένου εκπαιδευτικού σεναρίου είναι να προσφέρει στους μαθητές ευκαιρίες για απόκτηση γνώσεων και ανάπτυξη δεξιοτήτων, αξιών και στάσεων που θα τους επιτρέπουν, να παρατηρούν, να περιγράφουν και να ερμηνεύουν το φυσικό περιβάλλον, καθώς και τη σχέση του με το ανθρωπογενές, μέσα από την πεζοπορία. 

Επιπλέον, ένας από τους κύριους  στόχους είναι η καλλιέργεια της αντίληψης ότι η πεζοπορία δεν αποτελεί απλώς μία φυσική άσκηση, αλλά και μια ευκαιρία ουσιαστικής επαφής με τη φύση και τον πολιτισμό τους. Με αυτήν την δράση τα παιδιά γνωρίζουν και περπατούν σε κάποιες από τις ήδη υπάρχουσες πεζοπορικές διαδρομές της πόλης τους και εξερευνούν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους.

Ακόμα, τα παιδιά θα μάθουν τι είναι ένα μονοπάτι, πού συναντάμε μονοπάτια και από τι εξαρτάται ο βαθμός δυσκολίας ενός μονοπατιού. Ποιος είναι ο εξοπλισμός ενός πεζοπόρου και γιατί είναι απαραίτητος. Ποιά είναι η γλώσσα που χρησιμοποιούν οι πεζοπόροι, μέσα από τα σημάδια που χρησιμοποιούν, και πως η γλώσσα αυτή ξεπερνάει τα όρια των χωρών, αφού από έναν κοινό κώδικα σημάτων, άνθρωποι που μιλούν διαφορετικές γλώσσες, μπορούν να καταλάβουν τη διαδρομή ενός μονοπατιού.

Έτσι λοιπόν, το πρωί της Πέμπτης 30 Μαρτίου, τα παιδιά του 1ου Δημοτικού Σχολείου Νέου Ψυχικού περπάτησαν μια κυκλική διαδρομή στο λόφο, την οποία χαρτογράφησαν, έβγαλαν φωτογραφίες και σημείωσαν τα σημεία ενδιαφέροντος της.

Έμαθαν να ξεχωρίζουν την σήμανση των μονοπατιών και τους λόγους για τους οποίους είναι απαραίτητη η παρουσία της.

Παράλληλα εξερεύνησαν τη φύση, παρατήρησαν την αντίθεση της με την πόλη, προβληματίστηκαν για την ανθρώπινη παρέμβαση και άκουσαν για την ιστορία της περιοχής.

Κατάλαβαν πως η πεζοπορία δεν είναι μονάχα το περπάτημα, αλλά η επαφή και η αγάπη με την φύση που μας περιβάλλει!

Μαζί με τα παιδιά, βέβαια, και οι δασκάλες τους απόλαυσαν το ταξίδι! Άλλωστε, η πεζοπορία είναι ένα “σπορ”, πραγματικά, για όλους.

Ελπίζουμε, τέτοιου είδους εμπειρίες να ακολουθούν τα παιδιά μεγαλώνοντας, και να αποτελέσουν το έναυσμα για το δικό τους ταξίδι στα μονοπάτια του κόσμου.

 

Αφού είδαμε τα τεχνικά χαρακτηριστικά της σήμανσης κατεύθυνσης, πάμε να δούμε τώρα τα υλικά σήμανσης που προτείνουμε.

Στην αρχή, στην Paths of Greece χρησιμοποιούσαμε αλουμινένια ταμπελάκια τα οποία χρωματίζονταν με την τεχνική της μεταξοτυπίας. Είχαν διαστάσεις 6,5 x 13cm και πάχος 2 χιλιοστά. Τα τοποθετούσαμε με ανοξείδωτες βίδες σε βράχους και δέντρα. Στην πορεία συνειδητοποιήσαμε πως η πρακτική αυτή δεν ήταν η βέλτιστη για τους εξής λόγους:

  • Τα ταμπελάκια έχουν σταθερό μέγεθος, και αυτό δεν επιτρέπει την καλή εφαρμογή τους σε όλες τις επιφάνειες
  • Το βίδωμα σε βράχους είναι μια παρέμβαση μόνιμη στο φυσικό τοπίο
  • Η μεταξοτυπία δεν έχει πολύ μεγάλη αντοχή στον χρόνο, ιδίως εάν τα χρώματα είναι ανοικτά.

 

Για τους ανωτέρω λόγους, και επειδή αναζητήσαμε πολλές πληροφορίες από καλές πρακτικές στο εξωτερικό, καταλήξαμε πως η χρήση χρώματος για τη σήμανση κατεύθυνσης είναι ο πιο ευέλικτος τρόπος.

Η σήμανση με χρώμα:

  • Εφαρμόζεται σε όλες τις επιφάνειες
  • Μπορεί να προσαρμοστεί σε οποιοδήποτε μέγεθος
  • Δεν είναι μόνιμη παρέμβαση καθώς μετά από καιρό θα ξεθωριάσει και θα φύγει
  • Μπαίνει εύκολα όσο συχνά χρειάζεται ένα μονοπάτι (ειδικά όταν απαιτείται πυκνή σήμανση)

 

Το υλικό που χρησιμοποιούμε είναι χρώμα αυτοκινήτου Α ποιότητας, γυαλιστερό. Πρόκειται για ένα χρώμα 3 συστατικών (με σκληρυντή και διαλύτη) το οποίο καθώς είναι παχύρευστο και πυκνό, αρκούν δύο “χέρια” κατά την τοποθέτηση. Το χρώμα αυτό είναι εμφανές είτε τοποθετηθεί σε βράχο, είτε σε ξύλο είτε σε μέταλλο είτε σε οποιοδήποτε άλλο υλικό. Ο τρόπος τοποθέτησης είναι με τη χρήση πινέλου, και μικρών βάζων (30ml) στα οποία αναμιγνύουμε το χρώμα με τα άλλα δύο συστατικά. Τα μικρά βάζα τα χρησιμοποιούμε γιατί αλλιώς το χρώμα στεγνώνει γρήγορα και πάει χαμένο… Το χρώμα αυτοκινήτου είναι υδρόφοβο, οπότε εάν τοποθετηθεί σε στεγνή επιφάνεια και αμέσως μετά βρέξει, δεν παρουσιάζει κανένα πρόβλημα. Αντιθέτως, δεν μπορεί να τοποθετηθεί σωστά σε βρεγμένες επιφάνειες.

 

Σε κάποιες περιπτώσεις, ιδίως εάν θέλουμε να δώσουμε έμφαση στη σήμανση, χρησιμοποιούμε ακόμη μεταλλικά ταμπελάκια, τα οποία έχουν τα εξής χαρακτηριστικά:

  • Είναι διαστάσεων 6,5 x 13cm
  • Είναι από αλουμίνιο με επικολλημένο βινύλιο 12-ετίας
  • Τοποθετούνται σε βράχους ή δέντρα με τη χρήση κόλλας σιλικόνης, πολύ μεγάλης αντοχής και ελαστικότητας

Τα παραπάνω προέρχονται από την εμπειρία της Paths of Greece στη σήμανση χιλιάδων χιλιομέτρων μονοπατιών, και από πολλά διεθνή ταξίδια που έχουμε πραγματοποιήσει σε πολλές γωνιές του πλανήτη μας ψάχνοντας τις καλύτερες πρακτικές. Εδώ να αναφέρουμε πως σήμανση με χρώμα (μπογιά) χρησιμοποιούν σε όλα τα μεγάλα δίκτυα της Ευρώπης όπως στη Γαλλία, στην Ελβετία, στην Γερμανία, στην Ισπανία κτλ…

 

Τί σημαίνει Σωστή Σήμανση μονοπατιών;
Η απάντηση είναι μία: “Αυτή την οποία ο πεζοπόρος κατανοεί εύκολα και ακολουθεί χωρίς αμφιβολία”.
 
Σε αυτό και σε επόμενα άρθρα θα προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε το θέμα της σήμανσης με παραδείγματα και εικόνες.
 
Εδώ, θα δούμε το πρώτο επίπεδο σήμανσης, την απλή σήμανση κατεύθυνσης, η οποία γίνεται με χρώμα ή μικρά ταμπελάκια και η μόνη πληροφορία της είναι η διεύθυνση της πορείας.

Τοποθέτηση σημάτων που δεν φαίνονται από αντίθετες κατευθύνσεις

 

 

Η σήμανση κατεύθυνσης έχει ως σκοπό να καθοδηγεί με σαφήνεια τον πεζοπόρο, και να του δημιουργεί ένα αίσθημα ασφάλειας κατά τη διάρκεια της πεζοπορίας του.

 
Ανεξάρτητα από το είδος των υλικών που θα χρησιμοποιηθούν, ο τρόπος τοποθέτησης των σημάτων ακολουθεί κάποιους βασικούς κανόνες:
 
  1. Συχνότητα
    Πρέπει να τοποθετείται όσο συχνά χρειάζεται (για παράδειγμα σε μέρη όπου το μονοπάτι δεν είναι εμφανές πρέπει από το ένα σήμα να βλέπεις τουλάχιστον το επόμενο πολύ άνετα, ενώ σε μέρη όπου το μονοπάτι είναι εμφανές, και χωρίς διασταυρώσεις, το ένα σήμα μπορεί να απέχει από το άλλο το πολύ έως 250 μέτρα.
  2. Ορατότητα
    Πρέπει να τοποθετείται με τέτοιο τρόπο ώστε το σήμα της μίας κατεύθυνσης να μην είναι ορατό από όσους περπατάνε στην αντίθετη κατεύθυνση (όπου είναι εφικτό)
  3. Ύψος
    Η τοποθέτηση πρέπει να γίνεται στο ύψος των ματιών (όπου είναι εφικτό)
  4. Αντίθεση
    Τα σήμα να αποτελείται από δύο χρώματα, ένα ανοικτόχρωμο κι ένα σκουρόχρωμο, ώστε να υπάρχει πάντα αντίθεση ανεξάρτητα από το σημείο τοποθέτησης
  5. Σχήμα
    Το σχέδιο του βέλους (εάν υφίσταται) να είναι απλό και κατανοητό
  6. Σεβασμός
    Η εφαρμογή, ειδικά εάν πρόκειται για χρώμα, πρέπει να γίνεται με πολλή προσοχή και με σεβασμό στο περιβάλλον και στον πολιτισμό της περιοχής.

*Σημειώνουμε πως εξυπακούεται πως η σήμανση σε ένα μονοπάτι γίνεται αμφίδρομα, πάνω από όλα για λόγους ασφαλείας.

Από το ένα σήμα φαίνεται το επόμενο

Καλή πρακτική αποτελεί επίσης σε ένα δίκτυο πεζοπορικών διαδρομών, η σήμανση κατεύθυνσης να έχει μία μόνο επιλογή χρωμάτων (πχ. άσπρο – κόκκινο, άσπρο – μπλε ή άλλο), ώστε να μπορεί να την αναγνωρίζει ο πεζοπόρος σε όποιο μονοπάτι κι αν βρεθεί.
Προσεχτική εφαρμογή χρώματος
Η Paths of Greece έχει μεγάλη εμπειρία στη σήμανση κατεύθυνσης και χρησιμοποιεί ένα συγκεκριμένο σύστημα για τη σήμανση κατεύθυνσης το οποίο έχει ως εξής:

Οι δύο γραμμούλες σχεδιάζονται παράλληλα με το μονοπάτι ώστε να δίνουν την πληροφορία της κατεύθυνσης. Το λευκό χρώμα μπαίνει πάντα από την πλευρά του μονοπατιού.

Τα βέλη υποδεικνύουν αλλαγή κατεύθυνσης και είναι ορατά μόνο από τη μία κατεύθυνση πεζοπορίας.

Η καμπύλη, που τοποθετείται μόνο στο έδαφος, ακολουθεί την καμπύλωση του μονοπατιού και υποδεικνύει αλλαγή κατεύθυνσης. Είναι ορατή και από τις δύο κατευθύνσεις πεζοπορίας. Χρησιμοποιείται μόνο όταν δεν υπάρχει δυνατότητα τοποθέτησης βέλους.

Το “Χ” υποδεικνύει λανθασμένη πορεία κι είναι πολύ σημαντικό για τους αφηρημένους πεζοπόρους!

Μείνετε συντονισμένοι για να διαβάσετε το επόμενο άρθρο μας για τα υλικά σήμανσης κατεύθυνσης!

 

10 χρόνια Paths of Greece! Το 2021 σηματοδοτεί 10 χρόνια ενεργού δράσης της Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης “Μονοπάτια της Ελλάδας”.

Αναπολούμε τις εμπειρίες και τα συναισθήματα που βιώσαμε  σε αυτήν την πορεία: Τις συγκινήσεις που νιώσαμε αναζητώντας μονοπάτια χαμένα στο χρόνο και τις διηγήσεις των παλιών, τις ιστορίες που μάθαμε στις συναντήσεις μας με τις τοπικές κοινωνίες, το δημιουργικό ενθουσιασμό της κατασκευής μονοπατιών, αλλά και τη γνήσια χαρά που νιώθουμε όταν ακούμε καλά λόγια για τη δουλειά μας από τους επισκέπτες τους. Όλα αυτά μας δίνουν δύναμη για να συνεχίσουμε με ακόμη μεγαλύτερη όρεξη και αποφασιστικότητα τα επόμενα βήματα της Paths of Greece!

Στα 10 χρόνια που πέρασαν, μελετήσαμε, συντηρήσαμε, σηματοδοτήσαμε και προβάλαμε μονοπάτια που τα αισθανόμαστε όλα ως παιδιά μας. Παρακάτω αναφέρουμε κάποια τα οποία θεωρούμε πως αποτέλεσαν σταθμούς στην πορεία μας, όχι γιατί είναι πιο σημαντικά από τα υπόλοιπα, αλλά γιατί μας έδωσαν το έναυσμα να βελτιώσουμε ό,τι κάνουμε.

Μονοπάτια Κυθήρων

Η προσπάθειά μας ξεκίνησε από τα μονοπάτια των Κυθήρων, στα τέλη του 2010, όπου μέσα από συνέργειες, έρευνα και πολλή εθελοντική εργασία, δημιουργήθηκε ένα δίκτυο πεζοπορικών διαδρομών με πολλαπλά οφέλη για την τοπική κοινωνία που κάθε χρόνο επεκτείνεται και λειτουργεί  πιο αποτελεσματικά. Ακολούθησαν έργα στην Πάτμο, το Παγγαίο Όρος, τον Υμηττό, το Φισκάρδο της Κεφαλονιάς και αλλού.

Πεζοπόροι ανακαλύπτουν τα εκπληκτικά μονοπάτια του δικτύου Kythera Trails

Διεθνείς Συμβουλές

Η Paths of Greece συμμετείχε στο 3ο Παγκόσμιο Συνέδριο Μονοπατιών που διοργανώθηκε στη Νότιο Κορέα το 2014 από το World Trails Network (WTN). Εκεί ο συνιδρυτής της Paths of Greece, Φοίβος Τσαραβόπουλος, εκλέχθηκε Ταμίας στο Διοικητικό Συμβούλιο του οργανισμού και δημιουργήθηκαν και επίσημα οι προϋποθέσεις για τη μεταφορά της τεχνογνωσίας μας και εκτός Ελλάδας. Τα επόμενα χρόνια παρείχαμε τις συμβουλές μας στην Κίνα, την Ιαπωνία και την Αλβανία. Μέσω του World Trails Network έχουμε έντονη διάδραση με τις εξελίξεις στο παγκόσμιο γίγνεσθαι των μονοπατιών, έχοντας δημιουργήσει σχέσεις και συνεργασίες ιδιαίτερης αξίας.

 

Στιγμιότυπο από τις συμβουλευτικές υπηρεσίες για ανάπτυξη μονοπατιών στην Κίνα.

Sifnos Trails

Επόμενος μεγάλος σταθμός για εμάς ήταν η δημιουργία του πεζοπορικού δικτύου Sifnos Trails. Η Σίφνος για χρόνια προσπαθούσε – δυστυχώς αποσπασματικά – να αναδειχθεί σε πεζοπορικό προορισμό. Σε συνεργασία της Paths of Greece με το Δήμο Σίφνου, σηματοδοτήσαμε εξαρχής τα μονοπάτια, δημιουργήσαμε μια ταυτότητα καθώς και τα κατάλληλα εργαλεία για την προώθηση του δικτύου –  ιστοσελίδα, εφαρμογή για smartphones, QR-codes, καταγραφή των διαδρομών με το Google Trekker, αδελφοποίηση με άλλα πεζοπορικά δίκτυα στον κόσμο την πρώτη στην Ελλάδα, δυναμική παρουσία σε εκθέσεις και περιοδικά του εξωτερικού (Γαλλία, Γερμανία, Σουηδία, Πολωνία). Το αποτέλεσμα ήταν η Σίφνος να αναδειχθεί ως ένας από τους κορυφαίους πεζοπορικούς προορισμούς της Ελλάδας και να επιμηκυνθεί η τουριστική περίοδος στο νησί με ποιοτικό τουρισμό.

Μεταφορά πασσάλων σήμανσης στη Σίφνο σε συνεργασία με την τοπική κοινωνία

Chania Trails

Στη Σίφνο αντιληφθήκαμε πως η αγαστή συνεργασία μεταξύ των τοπικών αρχών, του ντόπιου πληθυσμού και των εξειδικευμένων συμβούλων στην ανάπτυξη μονοπατιών φέρνει θεαματικά αποτελέσματα. Την επιτυχία στη Σίφνο ακολούθησαν μελέτες μας σε διάφορα μέρη της Ελλάδας, από την Αλεξανδρούπολη έως τις Πρέσπες και από την Κάρπαθο και την Κάσο έως την δυτική Κρήτη, όπου αναλάβαμε σταδιακά να μελετήσουμε όλα τα μονοπάτια της Περιφερειακής ενότητας Χανίων.

Ανακαλύψαμε ξεχασμένα ορεινά περάσματα, μονοπάτια σε παραμυθένια δάση, ρωμαϊκούς δρόμους, και κυρίως περιοχές απείρου φυσικού κάλλους και εξαιρετικού πολιτιστικού πλούτου, στις οποίες ο μέσος ενδιαφερόμενος περιπατητής δυστυχώς δεν είχε πρόσβαση. Το δίκτυο που σχεδιάζουμε στη δυτική Κρήτη, με την πολύτιμη συνεργασία των τοπικών αρχών και της τοπικής κοινωνίας, θα ξεπερνά τα 600 χιλιόμετρα σε μήκος. Η λειτουργία και η συντήρησή του θα βασίζεται και αυτή στη συνέργεια των τοπικών αρχών και της τοπικής κοινωνίας.

Ανακάλυψη ρωμαϊκου μονοπατιού στην περιοχή της Σούγιας στα Χανιά

Hikers Friendly

Το 2018 η Paths of Greece δημιούργησε το σήμα πιστοποίησης καταλυμάτων Hikers Friendly, έναν οδηγό, στην ουσία, που συμβουλεύει τα καταλύματα σε πεζοπορικούς προορισμούς σε όλη τη χώρα, στην προσπάθεια αναβάθμισης των υπηρεσιών τους προκειμένου να μπορούν να απευθυνθούν με αξιώσεις στο δυναμικό και ολοένα ανερχόμενο πεζοπορικό κοινό.  Μέσα από την επαφή μας με τις τοπικές κοινότητες ανά την Ελλάδα, προωθούμε την επένδυση στο Hikers Friendly μοντέλο ως ένα σημαντικό βήμα που θα πρέπει να κάνει ο χώρος της φιλοξενίας, ειδικά στη μετά Covid-19 εποχή, προκειμένου να αναδειχθεί σε κινητήριο μοχλό για επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, αύξηση των εσόδων, και μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση για την πλούσια φυσική και πολιτιστική κληρονομιά της χώρας. Το σήμα πιστοποίησης Hikers Friendly μπαίνει σε νέα τροχιά το 2021, με στόχο την προσαρμογή στις ανάγκες της αγοράς.

Πιστοποίηση μονοπατιών

Η διοργάνωση στα Κύθηρα τον Οκτώβριο του 2019 του πρώτου στην Ευρώπη σεμιναρίου για την εκπαίδευση αξιολογητών στο σήμα Green Flag Trails του World Trails Network για την πιστοποίηση μονοπατιών ήταν ένας ακόμα σταθμός πολύ σημαντικός για εμάς. Η πιστοποίηση που έλαβαν τα μονοπάτια των Κυθήρων, στα πλαίσια του σεμιναρίου, αποτέλεσε μία αναγνώριση διεθνούς κύρους για την ποιότητα της δουλειάς της Paths of Greece στο νησί.

Συνεργασίες

Όλα αυτά τα χρόνια χτίσαμε άριστες συνεργασίες σε γερές βάσεις, με βασικό άξονα την αμοιβαία εμπιστοσύνη και το σεβασμό στην εμπειρία και τις ικανότητες του κάθε συνεργάτη και στόχο την παροχή των πλέον ολοκληρωμένων και εξειδικευμένων υπηρεσιών. Μεταξύ των συνεργασιών αυτών που τιμάμε, αναφέρουμε ενδεικτικά την Staridas Geography, την Instinct Design, την Kappagram, τη Stonewave, τη ForestPlan, το Med-INA, τη Diadrasis και τη GreenLife, Λυσιτέλεια.

Επόμενα βήματα

Από την ίδρυσή μας το 2010, το όραμά μας ήταν η Ελλάδα να γίνει ένας από τους κορυφαίους πεζοπορικούς προορισμούς στον κόσμο. Θεωρούμε πως 10 χρόνια μετά, η χώρα μας κινείται στο σωστό δρόμο για την επίτευξη αυτού του στόχου.  Στα δέκατα γενέθλιά μας αποφασίσαμε λοιπόν να θέσουμε ως νέο μας όραμα το να μπει η πεζοπορία στην καθημερινότητα ολοένα και περισσότερων συμπολιτών μας. Πέραν από τη γνωριμία με τη φύση, τον πολιτισμό και την ιστορία μας που προσφέρουν απλόχερα, τα μονοπάτια προάγουν την καλή φυσική κατάσταση και την υγεία μας – εντέλει τη δημόσια υγεία. Στα χρόνια που αφήνουμε πίσω μας βιώσαμε έντονα την άμεση εξάρτηση της ανθρώπινης ζωής από το φυσικό περιβάλλον μέσα από τις επιπτώσεις  της κλιματικής αλλαγής και της πανδημίας. Η φύση στέλνει τα δικά της μηνύματα θέτοντας τη στροφή προς έναν βιώσιμο τρόπο ζωής ως αναγκαία συνθήκη για την ομαλοποίηση της σχέσης του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον.

Έτσι, από το 2021 ξεκινάμε ένα φιλόδοξο εκπαιδευτικό πρόγραμμα, το οποίο έχει στόχο να φέρει μικρούς και μεγάλους κοντά στα μονοπάτια, να αναδείξει την πεζοπορία ως τρόπο ζωής, να φέρει τους πεζοπόρους κοντά στον αστείρευτο φυσικό και πολιτιστικό πλούτο της Ελλάδας και να προάγει βιώσιμες, συλλογικές αξίες για ένα καλύτερο μέλλον.

Για να το πετύχουμε αυτό, θα συνεχίσουμε τη δράση μας στην κατεύθυνση της δημιουργίας των προϋποθέσεων ώστε ο κάθε κάτοικος της χώρας μας, ακόμα και των αστικών κέντρων, να μπορεί να έχει εύκολα και γρήγορα πρόσβαση στο περπάτημα στη φύση.

Νέο μας όραμα λοιπόν στο εξής:

Ένα μονοπάτι δίπλα σε κάθε σπίτι!

 

Τα Μονοπάτια Κυθήρων κατέκτησαν την πρώτη στην Ευρώπη πιστοποίηση Green Flag Trails !

Στις αρχές Οκτωβρίου 2019, επαγγελματίες μονοπατιών από 13 χώρες μαζεύτηκαν στα Κύθηρα για να παρακολουθήσουν την εκπαίδευση επιθεωρητών για την πιστοποίηση  Green Flag Trails, που εφαρμόζει το Παγκόσμιο Δίκτυο Μονοπατιών (World Trails Network). Κατά τη διάρκεια του επταήμερου σεμιναρίου, έγινε επιθεώρηση σε επιλεγμένα μονοπάτια των Κυθήρων, και δύο από αυτά βραβεύτηκαν με το σήμα Green Flag Τrails. Είναι τα πρώτα στην Ευρώπη που λαμβάνουν το σήμα αυτό!

Τα Μονοπάτια με Πράσινη Σημαία (Green Flag Trails) είναι μια πιστοποίηση, που αναγνωρίζει τα μονοπάτια για την ακρίβεια δεδομένων, την περιβαλλοντική υπευθυνότητα και την αειφόρο διαχείριση. Εστιάζει στην αειφορία και την υπευθυνότητα απέναντι στους πεζοπόρους και περιπατητές τουρίστες και στοχεύουν στην τόνωση του τουρισμού περιπέτειας. Τα Μονοπάτια με Πράσινη Σημαία είναι ένα επιστημονικό σύστημα ελέγχου μονοπατιών που έχει εφαρμοστεί και δοκιμαστεί σε 6 όπως το Νεπάλ, το Περού και η Νότιος Αφρική.

H πιστοποίηση  Green Flag Trails βοηθά στη βελτίωση των υπηρεσιών προς το κοινό και εξασφαλίζει έγκαιρη και κατάλληλη συντήρηση των υποδομών των μονοπατιών. Με τον ενσωματωμένο έλεγχο ακρίβειας πληροφοριών, το σύστημα βοηθά τους πεζοπόρους και τους χρήστες μονοπατιών να κατανοήσουν ποιες είναι οι διαδρομές που ταιριάζουν καλύτερα στις ικανότητες και τις προτιμήσεις τους. Έτσι, η παγκόσμια βιομηχανία μονοπατιών θα αποκτήσει αυξημένη αξιοπιστία, εφαρμόζοντας συστήματα που βελτιώνουν την περιβαλλοντική υπευθυνότητα, το μάρκετινγκ αλλά και τα δεδομένα μονοπατιών, τα οποία επαληθεύονται ως ακριβή και αξιόπιστα.

Αυτό ήταν το πρώτο βήμα της πιστοποίησης Green Flag Trails στην Ευρώπη. Το επόμενο είναι να ανταποκριθεί στη ζήτηση που υπάρχει για πιστοποίηση σε άλλες χώρες της Ευρώπης που συμμετείχαν στην εκπαίδευση όπως  η Πορτογαλία, η Ισπανία, η Ιταλία και η Ουγγαρία. Επιπλέον, χώρες όπως η Ρωσία, η Αρμενία, η Γεωργία, ο Λίβανος, η Ιορδανία, η Παλεστίνη και η Κένυα ευελπιστούν να το εφαρμόσουν το σύστημα αυτο που θα τους βοηθήσει να βελτιώσουν την αειφορία των μονοπατιών τους. Οι συμμετέχοντες στην εκπαίδευση στα Κύθηρα πιστοποιήθηκαν ως επιθεωρητές Green Flag Trails.

Η ομάδα ειδικών που συναντήθηκε στα Κύθηρα για να συμμετέχει στην Εκπαίδευση Επιθεωρητών Green Flag Trails, φιλοξενήθηκε από το Παγκόσμιο Δίκτυο Μονοπατιών, σε συνεργασία με την Κοιν.Σ.Επ. Μονοπάτια της Ελλάδας και με την υποστήριξη του Κυθηραϊκού Ιδρύματος Πολιτισμού και Ανάπτυξης. Η εκπαίδευση πραγματοποιήθηκε στο πιστοποιημένο κατάλυμα Hikers Friendly “Porto Delfino”.

 

Η Paths of Greece και ο Σπύρος Σταρίδας (Staridas Geography) προσκλήθηκαν από την δυναμική ομάδα Tirana Ekspres στην Αλβανία για τη διοργάνωση σεμιναρίου σχετικά με τη χρήση λογισμικών GIS, τη χαρτογράφηση μονοπατιών και την μελέτη σηματοδότησή τους. Η ομάδα αυτή αναπτύσσει αυτήν την περίοδο ένα πεζοπορικό μονοπάτι γύρω από τα Τίρανα. Στόχος είναι οι επισκέπτες της πόλης να γνωρίσουν τις φυσικές ομορφιές και τους παραδοσιακούς οικισμούς που κρύβονται σε απόσταση αναπνοής από την αλβανική πρωτεύουσα.

Το τετραήμερο σεμινάριο επικεντρώθηκε στο δίδαγμα χρήσης ανοιχτών λογισμικών χαρτογραφίας όπως το QGIS, στη χρήση εφαρμογών για την καταγραφή διαδρομών και σημείων ενδιαφέροντος στο πεδίο αλλά και εκπαίδευση ως προς το σχεδιασμό ολοκληρωμένης σήμανσης. Τέλος, δόθηκαν κατευθυντήριες γραμμές ως προς την προβολή και προώθηση του μονοπατιού.

Η επιτυχία ήταν τόσο μεγάλη που μία από τις συμμετέχουσες μας είπε πως σε 4 μέρες έμαθε πιο πολλά απ’ όσα έμαθε μέσα σε τρία χρόνια σπουδών! Η Paths of Greece και ο Σπύρος Σταρίδας προετοιμάζουν αυτόν τον καιρό ένα προσαρμοσμένο στα ελληνικά δεδομένα αντίστοιχο σεμινάριο, με σκοπό την επανάληψή του στην Ελλάδα σε επιλεγμένες περιοχές.